Μυκήνες

 


Οι «Πολύχρυσες Μυκήνες», το βασίλειο του μυθικού Αγαμέμνονα, που πρώτος ύμνησε ο Όμηρος στα έπη του, είναι το σημαντικότερο και πλουσιότερο ανακτορικό κέντρο της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην Ελλάδα. 

Το όνομά τους έχει δοθεί σε έναν από τουςλαμπρότερους πολιτισμούς της ελληνικής προϊστορίας, το μυκηναϊκό, και οι μύθοι που συνδέονται με την ιστορία τους διαπέρασαν τους αιώνες με τα ομηρικά έπη και τις μεγάλες τραγωδίες της κλασικής εποχής, ενώ ενέπνευσαν και συνεχίζουν να εμπνέουν παγκοσμίως την πνευματική δημιουργία και την τέχνη. 

Η μυθική παράδοση φέρει ως ιδρυτή των Μυκηνών τον Περσέα, γιο του Δία και της Δανάης, της κόρης του Ακρισίου, του βασιλιά του Άργους, απόγονου του Δαναού. Ο Παυσανίας (2.16.3) αναφέρει ότι ο Περσέας ονόμασε τη νέα πόλη Μυκήνες είτε επειδή εκεί έπεσε ο μύκης του ξίφους του είτε επειδή εκεί αποκαλύφθηκε μία πηγή με άφθονο νερό, η Περσεία πηγή, κάτω από τη ρίζα ενός «μύκητος», δηλαδή ενός μανιταριού. 

Σύμφωνα με το μύθο, οι απόγονοι του Περσέα βασίλεψαν στις Μυκήνες για τρεις γενιές, με τελευταίο τον Ευρυσθέα, που σκοτώθηκε χωρίς να αφήσει απογόνους, και έτσι οι κάτοικοι των Μυκηνών επέλεξαν ως βασιλιά τους τον Ατρέα, γιο του Πέλοπα και πατέρα του Αγαμέμνονα και του Μενέλαου.

  

 Πύλη Λεόντων. Γκραβούρα από το βιβλίο του Ιωάννου Κ. Κοφινιώτου, «Ιστορία του Άργους από των Αρχαιοτάτων χρόνων μέχρις ημών » Εν Αθήναις, Τυπογραφείον ο «Παλαμήδης» 1892. Επανέκδοση, Εκδ. Εκ Προοιμίου 2008.

 

 

Οι Μυκήνες ιδρύθηκαν ανάμεσα σε δύο ψηλούς κωνικούς λόφους, τον Προφήτη Ηλία (805 μ.) και τη Σάρα (660 μ.), πάνω σε χαμηλό ύψωμα που δέσποζε στην αργολική πεδιάδα και είχε τον έλεγχο των οδικών και θαλάσσιων επικοινωνιών. Η παλαιότερη ανθρώπινη δραστηριότητα στο χώρο τεκμηριώνεται από ελάχιστα κατάλοιπα λόγω των μεταγενέστερων οικοδομικών φάσεων και χρονολογείται στην 7η χιλιετία π.Χ., κατά τη νεολιθική εποχή. Η κατοίκηση ήταν συνεχής έως και τους ιστορικούς χρόνους, τα περισσότερα όμως μνημεία, που είναι ορατά σήμερα, ανήκουν στην εποχή ακμής του χώρου, την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, μεταξύ του 1350 και του 1200 π.Χ. Στις αρχές της 2ης χιλιετίας υπήρχε ένας μικρός οικισμός πάνω στο λόφο καθώς και ένα νεκροταφείο στη νοτιοδυτική του πλευρά, με απλές ταφές σε λάκκους. Γύρω στο 1700 π.Χ. εμφανίσθηκαν ηγεμονικές και αριστοκρατικές οικογένειες, όπως διαπιστώνεται από τη χρήση μνημειωδών τάφων, πλούσια κτερισμένων και περικλεισμένων σε λίθινο περίβολο, που ονομάσθηκε Ταφικός Κύκλος Β. Η εξέλιξη αυτή συνεχίσθηκε στην αρχή της μυκηναϊκής περιόδου, γύρω στο 1600 π.Χ., οπότε οικοδομήθηκε ένα μεγάλο κεντρικό κτήριο στην κορυφή του λόφου, ένας δεύτερος λίθινος περίβολος, ο Ταφικός Κύκλος Α, καθώς και οι πρώτοι θολωτοί τάφοι. Όπως αποδεικνύουν τα ευρήματα, οι ηγεμόνες των Μυκηνών ήταν ισχυροί και συμμετείχαν σε ένα πολύπλοκο δίκτυο εμπορικών συναλλαγών με τις χώρες της Μεσογείου.


Η ανοικοδόμηση των ανακτόρων, που είναι ορατά σήμερα, άρχισε γύρω στο 1350 π.Χ., στην Υστεροελλαδική ΙΙΙΑ2 περίοδο. Τότε ξεκίνησε και η οχύρωση της ακρόπολης, στην οποία διακρίνονται τρεις φάσεις. Ο πρώτος περίβολος κτίσθηκε με το κυκλώπειο σύστημα επάνω στο βράχο. Εκατό χρόνια αργότερα, στην ΥΕ ΙΙΙΒ1 περίοδο, η οχύρωση μετακινήθηκε προς τα δυτικά και νότια και κτίσθηκε η Πύλη των Λεόντων, η μνημειακή είσοδος με τον προμαχώνα της. Στον τειχισμένο χώρο εντάχθηκαν το θρησκευτικό κέντρο και ο Ταφικός Κύκλος Α, που διαμορφώθηκε σε χώρο προγονολατρείας, με την ανύψωση του αρχικού επιπέδου του. Τότε είναι πιθανό ότι οικοδομήθηκε και ο θολωτός τάφος γνωστός ως «θησαυρός του Ατρέα», με τα τεράστια υπέρθυρα και την ψηλή κυψελοειδή θόλο. Γύρω στο 1200 π.Χ., στην ΥΕ ΙΙΙΒ-Γ περίοδο, μετά από εκτεταμένη καταστροφή, πιθανόν από σεισμό, κατασκευάσθηκε η επέκταση των τειχών προς τα βορειοανατολικά του λόφου ώστε να ενταχθεί στον τειχισμένο χώρο η υπόγεια κρήνη. Αλλεπάλληλες καταστροφές συνοδευόμενες από πυρκαγιές οδήγησαν στην οριστική εγκατάλειψη του χώρου γύρω στο 1100 π.Χ.


Μετά την κατάρρευση του ανακτορικού συστήματος και τη διάλυση της «Μυκηναϊκής Κοινής», ο λόφος παρέμεινε πενιχρά κατοικημένος ως την κλασική περίοδο. Στο διάστημα αυτό δημιουργήθηκαν στην περιοχή τοπικές ηρωικές λατρείες, που οφείλονταν στη φήμη των Μυκηνών, που τα ομηρικά έπη μετέφεραν σε όλο τον ελληνικό κόσμο, ενώ

στην κορυφή του λόφου ιδρύθηκε ένας αρχαϊκός ναός αφιερωμένος στην Ήρα ή στην Αθηνά. Το 468 π.Χ., μετά τους μηδικούς πολέμους στους οποίους συμμετείχε η πόλη, το Άργος την κατέκτησε και κατεδάφισε τμήματα της οχύρωσής της. Αργότερα, κατά την ελληνιστική περίοδο, οι Αργίτες ίδρυσαν στο λόφο μία «κώμη», επισκευάζοντας τα προϊστορικά τείχη και τον αρχαϊκό ναό και κτίζοντας ένα μικρό θέατρο πάνω από το δρόμο του θολωτού τάφου της Κλυταιμνήστρας. Τους επόμενους αιώνες η κωμόπολη παρέμεινε σχεδόν εγκαταλελειμμένη και ήταν ήδη ερειπωμένη όταν την επισκέφθηκε ο Παυσανίας το 2ο αι. μ.Χ.

 

 

Τα κυκλώπεια τείχη της μυκηναϊκής ακρόπολης, όμως, παρέμεναν ορατά στο πέρασμα των αιώνων και αποτέλεσαν πόλο έλξης πολλών περιηγητών και αρχαιοφίλων, που δεν δίστασαν να λεηλατήσουν το χώρο κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, επωφλούμενοι από την αδιαφορία και τη φιλαργυρία των Τούρκων. Το 1837, μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, οι Μυκήνες τέθηκαν υπό την αιγίδα της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, η οποία μέχρι σήμερα πραγματοποιεί έρευνες στο χώρο. Το 1941 ο αντιπρόσωπός της, Κ. Πιττάκης, καθάρισε την Πύλη των Λεόντων και το 1876 ο Ερρίκος Σλήμαν, ύστερα από μικρές δοκιμαστικές τομές το 1874, ξεκίνησε τη μεγάλη του ανασκαφή, που αποκάλυψε τους πέντε τάφους του Ταφικού Κύκλου Α, υπό την επίβλεψη του Π. Σταματάκη, ο οποίος συνέχισε τις εργασίες το διάστημα 1876-1877, αποκαλύπτοντας και τον έκτο τάφο. Στη συνέχεια, ανασκαφές στα ανάκτορα και στα νεκροταφεία πραγματοποίησαν οι Χ. Τσούντας (1884-1902), Δ. Ευαγγελίδης (1909), G. Rosenwaldt (1911), Α. Κεραμόπουλος (1917), και A.J.B. Wace (1920-1923, 1939, 1950-1957). Παράλληλα, οι Ι. Παπαδημητρίου και Γ. Μυλωνάς της Αρχαιολογικής Εταιρείας ανέσκαψαν τον Ταφικό Κύκλο Β και οικίες, κατά τα έτη 1952-1955, ενώ ο Γ. Μυλωνάς μαζί με το Ν. Βερδελή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, ανέσκαψαν τμήματα του οικισμού. Οι ανασκαφές της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής, υπό την επίβλεψη του λόρδου W. Taylour αποκάλυψαν το θρησκευτικό κέντρο, ενώ έρευνες συνεχίσθηκαν και από την Αρχαιολογική Εταιρεία με το Γ. Μυλωνά και το Σπ. Ιακωβίδη το 1959 και 1969-1974. Αναστηλωτικές εργασίες πραγματοποιήθηκαν το 1950-1955 από τον Α. Ορλάνδο και τον Ε. Στίκα στο θολωτό τάφο της Κλυταιμνήστρας, στο ανάκτορο, στο χώρο γύρω από την Πύλη των Λεόντων και στον Ταφικό Κύκλο Β. Από το 1998 βρίσκεται σε εξέλιξη το έργο «Συντήρηση-Στερέωση-Ανάδειξη των Μνημείων της Ακροπόλεως Μυκηνών και του Ευρύτερου Περιβάλλοντος Χώρου», το οποίο ανέλαβε αρχικά η Ομάδα Εργασίας Συντήρησης Μνημείων Επιδαύρου και στη συνέχεια η Επιτροπή Μυκηνών, που δημιουργήθηκε το 1999 από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Περιγραφή

Ο αρχαιολογικός χώρος των Μυκηνών περιλαμβάνει την τειχισμένη ακρόπολη στην κορυφή του υψώματος, καθώς και διάσπαρτα ταφικά και οικιστικά συγκροτήματα έξω από αυτήν, κυρίως στα δυτικά και νοτιοδυτικά. Τα περισσότερα από τα μνημεία, που είναι σήμερα ορατά, χρονολογούνται στην περίοδο της μεγάλης ακμής του ανακτορικού κέντρου, από το 1350 έως το 1200 π.Χ.  Η ακρόπολη έχει κάτοψη σχεδόν τριγωνική και είναι οχυρωμένη με τα λεγόμενα κυκλώπεια τείχη. Η κύρια είσοδός της, στη βορειοδυτική γωνία των τειχών, είναι η περίφημη Πύλη των Λεόντων, σύμβολο εξουσίας και δύναμης των Μυκηναίων ηγεμόνων. Το ανάγλυφο που έδωσε στην πύλη το όνομά της, παριστάνει δύο συμμετρικά αντιμέτωπα λιοντάρια και είναι λαξευμένο σε μία πλάκα τοποθετημένη στο «ανακουφιστικό τρίγωνο», χαρακτηριστικό στοιχείο της μνημειακής μυκηναϊκής αρχιτεκτονικής.


Δεξιά από την Πύλη των Λεόντων υπάρχουν τα κατάλοιπα κτηρίου, που ονομάσθηκε Σιταποθήκη, επειδή στα υπόγειά του βρέθηκε απανθρακωμένο σιτάρι. Προχωρώντας κατά μήκος του δυτικού σκέλους του τείχους ο επισκέπτης συναντά πρώτα τον Ταφικό Κύκλο Α, που περικλείει τους έξι μεγάλους λακκοειδείς τάφους, στους οποίους βρέθηκαν πολλά χρυσά αντικείμενα και άλλα πολύτιμα έργα τέχνης. Ακολουθεί μία σειρά κτηρίων, που πιθανότατα ήταν κατοικίες αξιωματούχων: η Οικία του Κρατήρα των Πολεμιστών, το Κτήριο της Αναβάθρας, η Νότια Οικία και η Οικία της Ακρόπολης. Το θρησκευτικό κέντρο, που αναπτύσσεται κατά μήκος του νότιου σκέλους του τείχους, περιλαμβάνει κτηριακά συγκροτήματα λατρευτικού χαρακτήρα, όπως το Ιερό των Ειδώλων, το Κτήριο των Τοιχογραφιών, την Οικία Τσούντα και την Οικία του Αρχιερέως. Ένα κλιμακοστάσιο και μία μεγάλη πομπική οδός συνέδεαν τα ιερά αυτά με το ανάκτορο.

Το ανάκτορο, σύμβολο της δύναμης των Μυκηναίων βασιλέων, δεσπόζει στο ψηλότερο σημείο της ακρόπολης. Είναι κτισμένο σε τεχνητά άνδηρα και η κύρια πρόσβαση σε αυτό γινόταν με μία μεγάλη ανάβαθρα, που ξεκινούσε από την Πύλη των Λεόντων. Τα επίσημα διαμερίσματα του ανακτόρου περιλαμβάνουν τη μεγάλη αυλή, τον ξενώνα και τον πυρήνα του συγκροτήματος, το μυκηναϊκό μέγαρο, το οποίο αποτελείται από τρία μέρη: την αίθουσα, τον πρόδομο και το δόμο, όπου βρισκόταν ο θρόνος του ηγεμόνα και μία κεντρική εστία ανάμεσα σε τέσσερις κίονες. Στο ανακτορικό συγκρότημα περιλαμβάνονται και άλλα κτήρια, που σχετίζονται με το μονοπωλιακό σύστημα διοίκησης των Μυκηναίων, κυρίως χώροι αποθήκευσης και παραγωγής, τα βασιλικά εργαστήρια, χώροι λατρείας και κατοικίες, που πρέπει να ανήκαν σε αξιωματούχους.

 

 

Στο βορειοανατολικό άκρο του τειχισμένου χώρου βρίσκεται η είσοδος της υπόγειας κρήνης, που κτίσθηκε κατά την τρίτη οικοδομική φάση της οχύρωσης για να εξασφαλισθεί η πρόσβαση προς το νερό από την ακρόπολη σε περίπτωση πολιορκίας. Μία σύριγγα στεγασμένη κατά τον εκφορικό τρόπο οδηγεί σε δεξαμενή 18 μ. βαθύτερα, η οποία βρίσκεται έξω από τα τείχη και κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Σε μικρή απόσταση προς τα δυτικά της εισόδου προς τη δεξαμενή, βρίσκεται η δεύτερη πύλη του τείχους, η λεγόμενη Βόρεια Πύλη, που είναι ίδιας κατασκευής με την Πύλη των Λεόντων, αλλά μικρότερη.

 

 

Έξω από τα τείχη της ακρόπολης, δυτικά της Πύλης των Λεόντων, βρίσκεται ο Ταφικός Κύκλος Β, που περικλείει 14 λακκοειδείς τάφους. Στην ίδια περιοχή σώζονται τέσσερις θολωτοί τάφοι, από τους εννέα τάφους αυτού του τύπου που έχουν αποκαλυφθεί μέχρι σήμερα στις Μυκήνες, στους οποίους αντιπροσωπεύονται τα στάδια της εξέλιξης του τύπου. Πρόκειται για τον Τάφο των Λεόντων, τον Τάφο του Αιγίσθου, τον Τάφο της Κλυταιμνήστρας και, λίγο νοτιότερα, τον περίφημο «Θησαυρό του Ατρέα», το τελειότερο παράδειγμα αυτού του τύπου, με τα τεράστια υπέρθυρα, το επιβλητικό ύψος της κυψελοειδούς θόλου και την πλούσια διακοσμημένη πρόσοψή του.

Περίπου 50 μ. νότια του Ταφικού Κύκλου Β και δίπλα στο σύγχρονο δρόμο σώζονται τα λείψανα συγκροτήματος τεσσάρων κτηρίων, που ονομάσθηκαν Οικία των Ασπίδων, Οικία του Λαδεμπόρου, Οικία των Σφιγγών και Δυτική Οικία. Όπως υποδηλώνουν οι ενεπίγραφες πήλινες πινακίδες που βρέθηκαν στην Οικία του Λαδεμπόρου και αναφέρονται στο προσωπικό, σε λάδι και σε μυρωδικά, πρόκειται για εργαστήριο παραγωγής αρωμάτων και αρωματικού λαδιού, προϊόντων εξαγωγής των Μυκηναίων. Στην περιοχή γύρω από την ακρόπολη διατηρούνται ακόμη ίχνη του πολύ ανεπτυγμένου οδικού δικτύου, που συνέδεε τις Μυκήνες με άλλα μεγάλα κέντρα της περιοχής. Από αυτό το δίκτυο σώζεται ένας δρόμος με γέφυρα, κοντά στο νεκροταφείο του σημερινού χωριού, ενώ σε ένα δεύτερο δρόμο, που ακολουθούσε την πορεία του βόρειου τείχους, διακρίνονται ακόμη οι αυλακώσεις από τους τροχούς των αρμάτων επάνω στο βράχο.

Όλγα Ψυχογυιού, αρχαιολόγος

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

• Mylonas G.E., Mycenae Rich in Gold, Αθήνα 1983
•  Βασιλάκου Ν., Ο Μυκηναϊκός Πολιτισμός, Βιβλιοθήκη της εν Αρχαιολογικής Εταιρείας 152, Αθήνα 1995
•  Σπαθάρη Ε., Ιστορικός και αρχαιολογικός οδηγός των Μυκηνών, Αθήνα 2001
• French E., MYCENAE, Agamemnon’ s Capital. The Site in its Setting, Tempus 2002

http://argolikivivliothiki.gr

Τακτικές μάχης που δούλεψαν και πέρασαν στα «ψιλά» της Ιστορίας

 

Την ώρα που περίφημες στρατηγικές μάχης έχουν απαθανατιστεί στην πολεμική ιστορία με χρυσά γράμματα, υπάρχουν και τακτικές που πέρασαν στα «ψιλά» της Ιστορίας, παρά τη δαιμόνια φύση τους.


Ένα μείγμα απόγνωσης και ταχύτατης συλλογιστικής οδηγεί πολλές φορές τον απελπισμένο σε δράσεις αποκοτιάς, και κάποιες από αυτές δικαιώνονται! Παρά το γεγονός ότι ο δημιουργός τους μοιάζει ανισόρροπος και φαίνεται να καταδικάζει τις δυνάμεις του σε άμεσο θάνατο, οι στρατηγικές αυτές έκαναν το ακριβώς αντίθετο.


Αν είναι δυνατόν; Είναι και παραείναι...


Ο περσικός γατο-στρατός

Είναι γνωστό ότι τα ζώα έχουν χρησιμοποιηθεί από νωρίς στην πολεμική ιστορία, συνδράμοντας τους αγώνες των ανθρώπων για κυριαρχία. Σπάνια όμως έχουμε γίνει μάρτυρες πιο σοφιστικέ χρήσης ζώων στον πόλεμο από τον τρόπο που ζήτησε τη συνδρομή της γάτας ο Καμβύσης Β' της Περσίας!
Ο Καμβύσης ο Δεσποτικός λοιπόν έβαλε στο μάτι την Αίγυπτο γύρω στο 525 π.Χ. και σκέφτηκε κάτι απλό: όλοι γνωρίζουμε την περίβλεπτη θέση που είχε στην αιγυπτιακή κοινωνία η γάτα ως ιερό ζώο και η αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών το χρησιμοποίησε εναντίον της κατά την εισβολή στην αιγυπτιακή επικράτεια.
Ο Καμβύσης διέταξε τους άντρες του να ζωγραφίσουν αιλουροειδή στις ασπίδες τους, την ίδια ώρα που κουβάλησε μαζί του στην εκστρατεία εκατοντάδες γάτες, τις οποίες και έβαλε στην πρώτη γραμμή του πυρός.
Το σχέδιο δούλεψε: οι αιγύπτιοι τοξότες αρνήθηκαν να ρίξουν τα πυρακτωμένα τους βέλη στον εχθρό φοβούμενοι μην τραυματίσουν τις γάτες, αδίκημα που στη χώρα τους τιμωρούταν με θάνατο. Υποχώρησαν λοιπόν άτακτα δίνοντας τη δυνατότητα στους Πέρσες να τους σφαγιάσουν και να κατακτήσουν έτσι την Αίγυπτο...


Οι Σπαρτιάτες... Σιχ

Μιλώντας για τους Σιχ, δεν θα περίμενε κανείς περιστατικά βίας στην ιστορία τους. Εκτός βέβαια κι αν μιλάμε για μια από τις ελάχιστες μάχες που έδωσαν ποτέ, στην οποία 48 μαχητές Σιχ καθήλωσαν στρατό 100.000 αντρών!
Εγκαταλείποντας λοιπόν τη Μογγολική Αυτοκρατορία, οι Σιχ βρήκαν καταφύγιο σε ένα ερειπωμένο φρούριο, πριν περικυκλωθούν από τις μογγολικές δυνάμεις. Κι ενώ η έξυπνη κίνηση θα ήταν να παραδοθούν στον εχθρό πριν αυτός επιτεθεί, οι Σιχ έκαναν το ακριβώς αντίθετο:
οχυρώθηκαν στο κάστρο όπως μπορούσαν και αμύνθηκαν απέναντι σε έναν πανίσχυρο και υπέρτερο στρατό τόσο ώστε να καταφέρει ο γκουρού τους να αποδράσει!
Με κάποιον τρόπο, οι 48 μαχητές υπερασπίστηκαν το οχυρό απέναντι σε 100.000 άντρες κατά τη διάρκεια της νυχτερινής επίθεσης, αποσπώντας τον εχθρό, σκοτώνοντας 3.000 άντρες του και διασφαλίζοντας την επιβίωση της θρησκείας τους...


Πολιορκία μέσα στην πολιορκία

Άλλη μια γαλατική εξέγερση θα λάμβανε χώρα το 52 π.Χ. στην πόλη Αλέσια και ο Ιούλιος Καίσαρας αποφάσισε να την καταπνίξει στο αίμα: οδήγησε τους 60.000 λεγεωνάριούς του σε πολιορκία της πόλης, με τις γαλατικές δυνάμεις που την υπερασπίζονταν να αριθμούν τις 80.000 άντρες.
Όταν ωστόσο ο Καίσαρας πληροφορήθηκε ότι συμμαχικός των Γαλατών στρατός 120.000 αντρών βάδιζε εναντίον του, αντί να υποχωρήσει, όπως κάθε εχέφρων στρατηγός, διέταξε τις δυνάμεις του να χτίσουν ένα δεύτερο τείχος γύρω από την οχυρωμένη πόλη!
Για τις επόμενες εβδομάδες, κι ενώ ο στρατός του ήταν σαφώς μικρότερος από την κοινή γαλατική δύναμη, ο Καίσαρας πολιορκούσε την πόλη την ίδια στιγμή που υπερασπιζόταν το δικό του οχυρό.
Και στις 2 Οκτωβρίου οδήγησε προσωπικά το ιππικό του των 6.000 αντρών κατά των δυνάμεων που τον πολιορκούσαν σε μια εκκωφαντική νίκη που θα ανάγκαζε τόσο τους πολιορκουμένους Γαλάτες όσο και τους πολιορκούντες συμμάχους τους σε άνευ όρων παράδοση...


Σφυριά εναντίον... υποβρυχίων

Είναι γνωστό ότι τα γερμανικά υποβρύχια (U-boats) έπαιξαν κεφαλαιώδη ρόλο στον Α' Παγκόσμιο, διακόπτοντας τον ανεφοδιασμό των βρετανικών, γαλλικών και αμερικανικών δυνάμεων και βυθίζοντας εκατομμύρια τόνους προμηθειών.
Τα περίφημα αυτά κονσερβοκούτια έσπειραν πράγματι την πείνα στην Ευρώπη! Χωρίς δικά τους υποβρύχια και ικανά αντίμετρα για να τα σταματήσουν, οι Σύμμαχοι όφειλαν να αυτοσχεδιάσουν. Τίποτα ωστόσο από όσα σκέφτηκαν δεν ήταν τόσο τρελό όσο η λύση των Βρετανών:
ένα σφυρί και μια σακούλα! Βάρκες περιπολούσαν λοιπόν στα σκοτάδια της νύχτας, με έναν σιδηρουργό και μερικούς στρατιώτες, ψάχνοντας για τα γερμανικά υποβρύχια. Όταν εντόπιζαν περισκόπιο, πλησίαζαν αργά και αθόρυβα και είτε το κάλυπταν με τη σακούλα είτε το έσπαζαν με το σφυρί, αναγκάζοντας το υποβρύχιο να αναδυθεί!
Η μέθοδος αποδείχθηκε μάλιστα αναπάντεχα αποτελεσματική, καθώς περισσότερα από 16 υποβρύχια βυθίστηκαν με τη μέθοδο αυτή...


Μαχαίρι εναντίον πιστολιού σημειώσατε «1»

Όμοια με το να φέρνει κάποιος μαχαίρι σε μάχη με πιστόλια, όπως έμαθαν δυστυχώς με τραγικό τρόπο οι αυτόχθονες στις «εξερευνητικές» αποστολές των Ευρωπαίων, οι Ρώσοι επέλεξαν να κατέβουν στο Ανατολικό Μέτωπο του Β' Παγκοσμίου με τα παλιά διπλάνα τους, την ώρα που η ναζιστική Luftwaffe έριχνε στη μάχη τα υπέρτερα και ταχύτατα μαχητικά Me-109.
Τα σοβιετικά διπλάνα Polikarpov Po-2 ανατέθηκαν σε μια διμοιρία γυναικών, τις περίφημες «Μάγισσες της Νύχτας», που ακριβώς επειδή ήταν γυναίκες δεν τις θεωρούσαν αξιόμαχες, γι' αυτό και τους εμπιστεύτηκαν την παλιά τεχνολογία. Κι όμως, οι γυναίκες αποδείχθηκαν σκληρά καρύδια, με πολλές από αυτές να ολοκληρώνουν περισσότερες από 1.000 αποστολές στον πόλεμο!
Υπήρχε βέβαια ένα μυστικό στην επιτυχία τους: ο ξύλινος σκελετός των αργοκίνητων Po-2, παρά το γεγονός ότι μπορούσαν να κουβαλήσουν μόλις 2 βόμβες, τα έκανε να παραμένουν αθέατα στα ραντάρ.
Γι' αυτό και κατάφεραν να επιβιώσουν, παραμένοντας τα μόνα σχεδόν σοβιετικά αεροσκάφη που πετούσαν στον ουρανό κατά τη ναζιστική εισβολή στη Ρωσία. Και το καλύτερο ήταν ότι στο πιλοτάρισμα ήταν σχολιαροκόριτσα με μόλις 4 ώρες εκπαίδευσης...


Ο Δούρειος Ίππος των Βίκινγκς

Ο θρύλος του Δούρειου Ίππου έγινε πραγματικότητα σε ένα ιδιαίτερο περιστατικό της ιστορίας των Βίκινγκς. Ήταν στα 860 λοιπόν όταν ο ηγέτης των Βίκινγκς, Hastein, έψαχνε να λεηλατήσει τη Ρώμη για να αποδείξει τις ηγετικές του ικανότητες.
Γνωρίζοντας βέβαια ότι ο λαός του ήταν πολύ καλύτερος στη λεηλασία χωριών παρά οχυρωμένων πόλεων, σκέφτηκε ένα σχέδιο για να παρακάμψει τα απόρθητα ρωμαϊκά τείχη: προσποιούμενος τον νεκρό νοργηβό ευγενή, καμώθηκε πως ήθελε να ταφεί στην πόλη.
Ο Hastein έκανε τον πεθαμένο μέσα στο φέρετρο την ίδια στιγμή που οι δυνάμεις που τον συνόδευαν στην κηδεία του περνούσαν ανενόχλητες την κεντρική πύλη της Ρώμης.
Παρά το γεγονός βέβαια ότι το πλάνο του στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία και η πόλη καταλεηλατήθηκε, έμαθε αργότερα ότι είχε κάνει ένα μικρό λάθος: είχε μπερδέψει τις περιοχές και πλιατσικολόγησε έτσι λάθος πόλη!


Περιμένοντας υπομονετικά

Ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος αντιμετώπιζε τον στρατό του Σαλαντίν στο Αρσούφ το 1191. Οι δυνάμεις του ήταν λιγότερες κατά 3-προς-1, με τον στρατό του σουλτάνου της Αιγύπτου και Συρίας να αποτελείται κυρίως από έφιππους. Μια ευθεία αντιπαράθεση θα ήταν ολέθρια για τον Ριχάρδο, γι' αυτό και σκέφτηκε κάτι άλλο:
σχημάτισε μια αμυντική περίμετρο με τα νώτα του στραμμένα στο ποτάμι και περίμενε, παρά τον καταιγισμό από βέλη που δέχονταν τα στρατεύματά του, από τις πρώτες πρωινές ώρες μέχρι και το απόγευμα.
Η τακτική του δεν ήταν άλλη από το να κάνει τον Σαλαντίν ανυπόμονο, δίνοντάς του την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί οποιοδήποτε λάθος στρατηγικής. Έπειτα λοιπόν από ώρες συνεχούς καταιγισμού βελών, ο σουλτάνος έχασε πράγματι την ψυχραιμία του, θεωρώντας ότι οι Σταυροφόροι της Γ' Σταυροφορίας θα παραμείνουν έτσι καθηλωμένοι επί μέρες:
διέταξε λοιπόν τους έφιππους άντρες του να κατεβούν από τα άλογα για να μπορούν να ρίχνουν καλύτερα με τα τόξα τους, αναγκάζοντάς τους μάλιστα να προωθηθούν για να έχουν καλύτερη ακτίνα δράσης.
Ο Ριχάρδος είχε την ευκαιρία που περίμενε: διέταξε το βαρύ ιππικό του να επιτεθεί, αποδεκατίζοντας τους πεζούς ιππείς και κερδίζοντας τη μάχη...


Οι φλεγόμενες καμήλες

Η υπομονή αποδείχθηκε καλός σύμμαχος, το να παραδώσεις όμως τις καμήλες σου στην πυρά, όταν μάλιστα αποτελούν και το μόνο μέσο διαφυγής, είναι άλλη ιστορία! Αυτό βέβαια δεν απέτρεψε τον μογγόλο κατακτητή Ταμερλάνο, απόγονο του Τζένγκις Χαν, να το κάνει κατά την κατάληψη του Δελχί.
Αντιμέτωπος λοιπόν με τις δυνάμεις του σουλτάνου και τους 120 ελέφαντές του το 1398, ο Ταμερλάνος διέταξε τους τρομοκρατημένους και σχεδόν σε φυγή άντρες του να κατέβουν από τις καμήλες τους και να τις φορτώσουν με όσο σανό μπορούσαν να σηκώσουν.
Όταν λοιπόν πλησίασαν οι ελέφαντες, οι Μογγόλοι άναψαν το σανό και έσπρωξαν τις καμήλες προς τον εχθρό. Κι εκεί που η κίνηση θα ήταν κανονικά ένα κολοσσιαίο στρατηγικό λάθος, αποδείχθηκε αριστουργηματική: οι ελέφαντες τρομοκρατήθηκαν και οπισθοχώρησαν άναρχα πάνω στην ινδική εμπροσθοφυλακή!
Ο ινδικός στρατός κατατροπώθηκε από τους ίδιους τους ελέφαντές του χαρίζοντας στον Ταμερλάνο μια εύκολη νίκη...


Ο εχθρός του εχθρού μου

Στις 5 Μαΐου 1945 έλαβε χώρα μια από τις πλέον περίεργες μάχες του Β' Παγκοσμίου: 3 μόλις μέρες πριν από την επίσημη παράδοση της ναζιστικής Γερμανίας, ο ταγματάρχης Josef Gangl και οι 9 άντρες του ήταν έτοιμοι να παραδώσουν το Κάστρο Itter και τους γάλλους φυλακισμένους σε 14 αμερικανούς στρατιώτες.
Φτάνοντας όμως οι Αμερικανοί στο κάστρο για να απελευθερώσουν τους ομήρους, έπεσαν πάνω σε απόσπασμα των SS που στάλθηκε εκεί για να εκτελέσει τους κρατουμένους. Ο Gangl, διαβλέποντας ότι δεν θα μπορούσε να σωθεί η φυλακή και αηδιασμένος από τις πρακτικές των SS, πρόσφερε τις υπηρεσίες του στους Αμερικανούς:
καθ' όλη τη διάρκεια του πρωινού, γερμανοί και αμερικανοί φαντάροι πολεμούσαν πλάι-πλάι τα SS, στη μόνη μάλιστα καταγεγραμμένη αντίστοιχη ιστορία που έλαβε χώρα σε όλο τον πόλεμο!
Τελικά, αμερικανικές ενισχύσεις θα έφταναν στο σημείο και θα κατατρόπωναν τους ναζί, όχι βέβαια προτού ο Gangl σκοτωθεί από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή...


Πάγος, ένας απροσδόκητος σύμμαχος

Αν μας έχει μάθει ένα πράγμα η πολεμική ιστορία είναι ότι αν εισβάλεις στη Ρωσία τον χειμώνα, θα έχεις πιθανότατα πολύ δύσκολες ώρες μπροστά σου. Αυτό βέβαια ισχύει και για τους Τεύτονες Ιππότες, που το έμαθαν με τον δύσκολο τρόπο. Όταν λοιπόν το τάγμα των Ιπποτών εισέβαλε στη Ρωσία, πάνοπλο και παντοδύναμο, δεν υπολόγισε τον πάγο: 

οι Ρώσοι αποσύρθηκαν στην παγωμένη λίμνη Peipus για να αντιμετωπίσουν εκεί το τάγμα, ποντάροντας στον πάγο. Οι ιππότες από την άλλη, με πανοπλίες μέχρι και στα άλογά τους, παραήταν ανυπόμονοι να σφάξουν τον εχθρό και δεν συνειδητοποίησαν ότι ο πάγος δεν θα κρατούσε το υπέρογκο βάρος τους. 


Έτσι κι έγινε, με τους ιππότες και τα άλογά τους να κολλάνε στον πάγο ή να βυθίζονται στη λίμνη, δίνοντας τη δυνατότητα στο ρωσικό πεζικό να τους εξοντώσει εύκολα. Όσοι Τεύτονες Ιππότες επιβίωσαν, τράπηκαν σε φυγή...
ΠΗΓΗ

Έθιμα και παραδόσεις της Αρχαίας Σπάρτης

 


ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

Η Πολιτεία των Λακεδαιμονίων είχε αναδείξει ως φορείς εξουσίας δύο βασιλείς, τη γερουσία με 28 μέλη, καθώς και το σώμα των 5 εφόρων. Η βασιλεία είχε κληρονομικό χαρακτήρα, σε αντίθεση προς τη γερουσία, η οποία αναδεικνυόταν από τον λαό.


Οι βασιλείς ή "αρχαγέται", προέρχονταν από τα δύο γένη των Αγιαδών και των Ευρυπωτιδών. Το σύστημα της διπλής βασιλείας, αναγόταν στο απώτατο παρελθόν, ήταν δε αποτέλεσμα συμβιβασμού των Αχαιών και των Δωριέων, διασφαλίζοντας τη συνύπαρξή τους. Χαρακτηριστικά αναφέρεται από τον Ηρόδοτο (Ε' 72), ότι όταν ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Κλεομένης ο Α' ανήλθε στην Ακρόπολη, δήλωσε στην ιέρεια ότι έχει αχαϊκή και όχι δωρική καταγωγή .


Τα μέλη της γερουσίας επιλέγονταν με γνώμονα την ηθική τους αρετή. Η αρμοδιότητά τους συνίστατο στην επιλογή των θεμάτων εκείνων, τα οποία θα συζητούσε η εκκλησία του δήμου, γνωστότερη ως Απέλλα. Η Απέλλα οφείλει την ονομασία της στον Απέλλωνα Απόλλωνα.
Τέλος υπήρχαν οι πέντε Έφοροι, χωρίς ιδιαίτερα προσόντα, οι οποίοι είχαν ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων, και η θητεία τους διαρκούσε για ένα έτος. Η διαφθορά των κρατικών λειτουργών ήταν σχεδόν άγνωστη, δεδομένου ότι ο χρυσός δεν είχε αξία στη Σπάρτη, διότι ίσχυε ένα καθεστώς ανταλλαγής προϊόντων, και δεν είχαν ιδιαίτερη επίδραση οι "αξίες της αγοράς".

ΣΠΑΡΤΙΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ
 

 

Όπως γνωρίζουμε από τις διασωζόμενες μαρτυρίες, η φιλοξενία ξένων, αρχικά, ήταν γνώρισμα ολοκλήρου του Ελληνικού Κόσμου, ιδιαιτέρως δε των Σπαρτιατών. Μάλιστα, όμνυαν και όρκο στον Ξένιο Δια. 


Όταν όμως οι Λακεδαιμόνιοι διαπίστωσαν ότι το μέτρο αυτό ενείχε κινδύνους αλλοιώσεως της φυσιογνωμίας, των ηθών και των εθίμων της Σπαρτιατικής Πολιτείας, θέσπισαν την ξενηλασία, δηλαδή την απαγόρευση φιλοξενίας ξένων στην πόλη τους. Το σκεπτικό υπό το οποίο επεβλήθη αυτό το μέτρο, εξηγεί ο Ξενοφών (Λακεδ. Πολιτεία, 14.4), αναφέροντας ότι υπαγορεύθηκε από την θέλησή τους να διαφυλαχθεί αμίαρος ο χαρακτήρας της Σπάρτης, και ανεπηρέαστος από ξένες συνήθειες.
Ο Ηρόδοτος, αναφέρει ότι καθ' όλον τον ιστορικό βίο της Σπάρτης, κατεγράφησαν δύο και μόνο πολιτογραφήσεις αλλοδαπών. Αντίστοιχα, η έξοδος από την πόλη-κράτος ήταν εξαιρετικά δύσκολη για τους Σπαρτιάτες, προκειμένου να μείνουν ανεπηρέαστοι από ξένα ήθη. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η Πολιτεία χορηγούσε ειδική άδεια αποδημίας.


ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΣΠΑΡΤΗ

 

 

Ο γυναικείος πληθυσμός της Σπάρτης αποκλειόταν από το στρατιωτικό λειτούργημα, διότι οι νόμοι της πόλεως προσδιόριζαν ως καθήκον τους την γέννηση και ανατροφή υγιών τέκνων.
Η αγωγή των γυναικών δεν άγγιζε, ούτε καν προσέγγιζε, τα όρια αυστηρότητας εκείνης των ανδρών, διότι ο προορισμός και η αποστολή τους εντός της Πολιτείας ήταν διαφορετικής φύσεως. Αυτό βεβαίως δεν θα πρέπει να ερμηνευθεί ως μία καταπίεση του γυναικείου φύλου, το αντίθετο μάλιστα.
Η γυναικεία ελευθερία σε καμία άλλη πόλη του αρχαίου Ελληνικού Κόσμου δεν εκδηλώθηκε τόσο έμπρακτα, όσο στην Λακωνική Πολιτεία. Στη Σπάρτη, οι γυναίκες είχαν το αποκλειστικό προνόμιο, απ' όλες τις άλλες ελληνίδες, να γυμνάζονται ισότιμα με τους άνδρες και να κυκλοφορούν άνευ περιορισμών. 


Όπως γνωρίζουμε, ευγονικές μέθοδοι ίσχυαν και ως προς τις γυναίκες, οι οποίες άπτονταν του καθορισμού της υγείας των γυναικών και της καταλληλότητας τους να φέρουν στον κόσμο υγιή παιδιά.


Η ανατροφή των κοριτσιών εναπόκειτο στην κρίση και στη βούληση των γονέων τους, η μόνη δε υποχρέωσή τους ήταν να γυμνάζονται. Ουκ ολίγα κορίτσια, διακρίνονταν στο ακόντιο, στη ρίψη του δίσκου, στην πάλη, στο τρέξιμο και σε λοιπές αθλητικές δοκιμασίες, ενώ ενεργός ήταν η συμμετοχή τους, σε θρησκευτικά και καλλιτεχνικά δρώμενα. Σε όλες αυτές τις δραστηριότητες, τα κορίτσια συμμετείχαν και γυμνά, γεγονός πρωτόγνωρο και ασύλληπτο για άλλη πόλη-κράτος.
Ο γάμος ήταν θεσμός υποχρεωτικός, για όλο τον ελεύθερο και υγιή πληθυσμό. Οι νόμοι προέβλεπαν την τιμωρία όσων παντρεύονταν σε μεγάλη ηλικία, καθώς και των γυναικών εκείνων, που παντρεύονταν σε μικρή ηλικία. Ειδικές ποινές προβλέπονταν για τον "οψιγάμιον", καθώς και για τον "κακογάμιον". 


Ο Πλούταρχος (Λύσανδρος, 2), αναφέρεται στην περίπτωση του βασιλιά Αρχιδάμου, τον οποίο τιμώρησαν οι 'Έφοροι, διότι νυμφεύθηκε γυναίκα πολύ μικρής ηλικίας και συνεπεία τούτου του γεγονότος, δεν ήταν δυνατόν να γεννηθούν άρτια τέκνα.

 

Οι άνδρες που έμεναν ανύπανδροι, αντιμετώπιζαν ποινές και επιτιμήσεις, ενώ παράλληλα αποκλείονταν από την παρακολούθηση των "Γυμνοπαιδιών", τον δε Χειμώνα η Πολιτεία τους υποχρέωνε να βαδίζουν εντός κύκλου επί της αγοράς.


Εκεί τραγουδούσαν ένα, μειωτικού χαρακτήρα τραγούδι, το οποίο ανέφερε ότι δικαίως υφίστανται αυτή την αντιμετώπιση. Χαρακτηριστική των ηθών και των αντιλήψεων που επικρατούσαν στην Σπάρτη περί των αγάμων, είναι η περίπτωση του Στρατηγού Δερκυλίδα.


Ο Δερκυλίδας, αν και διακεκριμένος στο πεδίο της μάχης, αντιμετωπιζόταν αρνητικά ως άγαμος, γεγονός το οποίο δικαιολογούσε την επίδειξη μειωμένου σεβασμού προς το πρόσωπό του.
Όταν λοιπόν ο στρατηγός Δερκυλίδας, θέλησε να καθίσει κάπου και τα καθίσματα ήταν κατειλημμένα από νέους, ο νέος στον οποίο απευθύνθηκε για να σηκωθεί, δεν του παραχώρησε τη θέση του, λέγοντάς του επιγραμματικά "Στρατηγέ δεν έχεις το γιο που θα δώσει το κάθισμά του σε εμένα".

 

Επειδή η αποστολή της οικογένειας στην Σπάρτη ήταν η γένεση υγιών παιδιών, ο άνδρας μπορούσε να συγκατατεθεί ώστε η γυναίκα του να συνευρεθεί με έναν άλλο Σπαρτιάτη, προκειμένου να προκύψει από την ένωσή τους ένα υγιές τέκνο, χωρίς αυτό να θεωρείται καθόλου επιλήψιμο. Χρέος των νέων γενεών, ήταν να υπερβούν τους πρεσβυτέρους, σε γενναιότητα και σε πολεμικά κατορθώματα, όσο και σε ειρηνικά έργα.

Υπόμνηση αυτού του στόχου, αποτελούσε και η υπόσχεση "Αμες δε γεσόμεθα, πολλώ κάρρονες" (εμείς θα γίνουμε πολύ καλύτεροί σας), την οποία έδιδαν οι έφηβοι στις μεγαλύτερες γενεές. Στα ειρηνικά έργα, εντάσσεται και η ανάπτυξη του Πολιτισμού, περί του οποίου ελάχιστα έχουν γίνει γνωστά, καθώς η αρχαία Σπάρτη κείται θαμμένη κάτω από τη σύγχρονη πόλη, όχι βέβαια τυχαία...

hellas-now

lithosfotos

Η Ιπποκράτειος Αντικαρκινική Άμυνα!

 

 ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ

Αμυγδαλέλαιο λαμβάνεται από τους καρπούς του αμύγδαλου. Πλούσιο σε βιταμίνες Α, Ε, Β1, Β2, Β6, Β17 και ιχνοστοιχεία. Η βιταμίνη Β17 δεν είναι βιταμίνη. Είναι η παλιά ονομασία της αμυγδαλίνης. Η αμυγδαλίνη είναι το πικρό συστατικό των αμυγδάλων και μια πιθανή τοξίνη αφού μπορεί να απελευθερώσει κυανίδη στον οργανισμό. Η αμυγδαλίνη θεωρείται ότι έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, αλλά αυτό δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά. Έχει υποστηριχθεί, ότι με τον αποκλεισμό των πικρών ουσιών – μόνο ηδονή και ευχαρίστηση στο λάρυγγά μας είναι το σύνθημά μας – αποκλείσαμε μια από τις 4 βασικές γεύσεις: αλμυρό, ξινό, πικρό, γλυκό (Τελευταία έχει προστεθεί και 5η γεύση, περισσότερα στην σημείωση στο τέλος του άρθρου). Πολλοί έχουν απορρίψει και το ξινό και έχουν επιλέξει το αλμυρό και το γλυκό. Έτσι έχει χαθεί η ισορροπία. Ο Ιπποκράτης τόνιζε την ισορροπία, επηρεασμένος από τον πατέρα της ελληνικής ιατρικής τον γιατρό Αλκμαίωνα. Αυτός θεωρείται η κορυφή της ελληνικής ιατρικής γιατί πρώτος αυτός ασχολήθηκε με την ανατομία και φυσιολογία και διατύπωσε ως εξής τις αντιλήψεις του για την υγεία και την αρρώστια, που υιοθέτησε και ο Ιπποκράτης:

«Εκείνο που διατηρεί την υγεία είναι ισομερής κατανομή και ακριβής μείξη μέσα στο σώμα των δυνάμεων (=ισονομία) του ξηρού, του υγρού, του κρύου, του γλυκού, του πικρού, του ξινού και του αλμυρού. Την Αρρώστια την προκαλεί η επικράτηση του ενός (=μοναρχία). Η θεραπεία επιτυγχάνεται με την αποκατάσταση της διαταραχθείσας ισορροπίας, με τη μέθοδο της αντίθετης από την πλεονάζουσα δύναμη».

Οι αντιλήψεις αυτές τις βρίσκουμε ακέραιες στον Ιπποκράτη. Η ακριβής μείξη, η ισονομία, η συμμετρία, η αρμονία, βρίσκονται στη βάση των δογμάτων των Πυθαγορείων και του Ιπποκράτη.
Γράφει χαρακτηριστικά ο Ιπποκράτης:

«Μέσα στον άνθρωπο υπάρχει και το πικρό και το αλμυρό, το γλυκό, το ξινό, το στυφό και το άνοστο και… τα συστατικά αυτά όταν αναμειγνύονται και ενώνονται μεταξύ τους, ούτε φαίνονται ούτε βλάπτουν τον άνθρωπο. Όταν όμως κάποιο απ΄ όλα διαχωριστεί και μείνει μόνο του τότε φαίνεται να προκαλεί βλάβη.

Αν τρώμε πολλά γλυκά και υδρογονάνθρακες και έχει γίνει το σώμα μας σοκολάτα και Ζαχαροπλαστείο, έχει επέλθει ανισορροπία. Η επικράτηση των γλυκών σε βάρος του πικρού θα το πληρώσουμε και μάλιστα ακριβά. Οι όγκοι είναι γεμάτοι από ζάχαρη. Αυτό απέδειξε ο Warburg. Το 2001 ένα ιατρικό συνέδριο στην Καρλσρούη της Γερμανίας, επιβεβαίωσε την παροιμία: «ότι είναι πικρό στο στόμα, είναι καλό στο στομάχι». Τονίστηκε ότι οι πικρές ουσίες, συμβάλλουν αποφασιστικά στη συνολική διαδικασία της πέψης. Οι κινήσεις του στομάχου και του εντέρου εντείνονται και επιταχύνεται η προώθηση της τροφής. Διεγείρουν την έκκριση χολής και παγκρέατος, βελτιώνουν την πέψη των λευκωμάτων, πρωτεϊνών και λιπών.

Μειώνεται η αίσθηση του φουσκώματος και εμποδίζονται οι διαδικασίες ζύμωσης και σήψης που συντελούνται στο έντερο. Μέσω της βελτίωσης απορρόφησης της βιταμίνης Β12, οι πικρές ουσίες υποστηρίζουν την παραγωγή αίματος, προάγουν την απορρόφηση των λιποδιαλυτών στοιχείων, όπως και του σιδήρου. Οι πικρές ουσίες υποστηρίζουν και τη δημιουργία βάσεων (αλκαλικό υψηλό ΡΗ) στον οργανισμό. Και δρουν μ΄αυτό τον τρόπο ενάντια στην υπεροξείδωση του αίματος.


Κανόνας 1ος: Σε περίπτωση συστηματικής λήψης των πικρών ουσιών, 1) δυναμώνει το συκώτι. Το συκώτι θέλει πικρά για να λειτουργήσει. Η χολή που παράγεται στο συκώτι είναι πικρή. Πως λοιπόν θα έχουμε παραγωγή πρώτης ποιότητας χολής, να διαλύει τα λίπη, αν δεν τρώμε πικρά; Τροφοδοτώντας με ζάχαρη το συκώτι δεν παράγουμε πικρή χολή.
2) Βελτιώνεται ο μεταβολισμός και με τον τρόπο αυτό μειώνεται και η χοληστερίνη. Με τα πικρά μειώνονται και οι τιμές του σακχάρου. Ο καθένας το καταλαβαίνει. Το σάκχαρο προέρχεται από την κατάχρηση υδατανθράκων, όχι από την κατάχρηση πικρών ουσιών και η θεραπεία γίνεται με τα αντίθετα, έλεγε ο Ιπποκράτης. Πικρές ουσίες, όπως η Clucosonalat Sinigrin, είναι αντικαρκινικές.
Πως δρουν οι πικρές ουσίες;
Η περίπτωση του βερίκοκου.

 

Το κέντρο για τον καρκίνο είναι το συκώτι. Να το διατυπώσω διαφορετικά. Το συκώτι είναι για τον καρκίνο, ότι η καρδιά για το κυκλοφορικό. Το συκώτι είναι το κέντρο. Δυνατό συκώτι διώχνει τον καρκίνο.

Ζαχαροποιημένο και σοκολατοποιημένο συκώτι ίσον καρκίνος. Η άμυνα και ο τερματοφύλακας του οργανισμού εναντίον του καρκίνου βρίσκονται στο συκώτι και το συκώτι θέλει πικρά για να λειτουργήσει σωστά, να αποθηκεύσει τις βιταμίνες.


Γιατί δεν παρουσιάζεται καρκίνος στο λεπτό έντερο;
Ρωτήστε κάποιο γιατρό. Πολλοί δεν γνωρίζουν. Άλλοι απαντούν το ΡΗ, η μεγάλη ποσότητα γ – σφαιρίνης (επηρεάζεται από το σελήνιο), ή λόγω της ταχείας διέλευσης… Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός, ότι – σύμφωνα με τη φυσιολογία- στο λεπτό έντερο χύνονται οι εκκρίσεις της χολής και του παγκρέατος που κάνουν αλκαλικό το ΡΗ του λεπτού εντέρου. Τα παγκρεατικά ένζυμα (θρυψίνη, χυμοθρυψίνη) και η χολή, είναι βασικής σημασίας για το περίεργο γεγονός, ότι στο λεπτό έντερο δεν εμφανίζεται σχεδόν ποτέ καρκίνος. Ο συνδυασμός και των δύο.
Γιατί και στο πάγκρεας και στο χοληδόχο πόρο εμφανίζεται καρκίνος; Να θέσω διαφορετικά το ερώτημα. Αν είναι το ΡΗ ή η γ-σφαιρίνη η αιτία που το καρκίνου του λεπτού εντέρου είναι πρακτικά 0, γιατί δεν αυξάνουμε τις γ – σφαιρίνες ή δεν διορθώνουμε το ΡΗ του οργανισμού σε αλκαλικό; Ας θυμηθούμε τον Otto Warburg:


1) μεγάλη κατανάλωση γλυκόζης (γαλακτικό οξύ),
2) έλλειψη οξυγόνου,
3) χαμηλό (όξινο) ΡΗ.
Η τριάδα των χαρακτηριστικών των καρκινικών κυττάρων.
Πράγματι στο λεπτό έντερο υπάρχει αλκαλικό ΡΗ. Τα ένζυμα είναι πολύ ευαίσθητα. Η θερμοκρασία τα καταστρέφει εντελώς. Για να έχουμε λοιπόν πολλά ένζυμα, πρέπει να καταναλώνουμε ωμές τροφές. Έτσι θα ανεβάζουμε το επίπεδο των πεπτικών ενζύμων του εντέρου και θα έχουμε περισσότερα παγκρεατικά ένζυμα.
Κανόνας 2ος: Τουλάχιστον το 50% των τροφών ενός καρκινοπαθή πρέπει να είναι ωμές, για άριστη λειτουργία των παγκρεατικών ενζύμων.
Πώς το κουκούτσι του βερίκοκου σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα; Η Β17 που περιέχεται στο κουκούτσι του βερίκοκου, στα πικραμύγδαλα και τα αμύγδαλα, αποτελείται από δύο σάκχαρα (γλυκόζη) ένα βενζελδαύδη και ένα κυάνιο συνδεδεμένα μεταξύ τους. Όπως ο καθένας γνωρίζει, το κυάνιο είναι υψηλά τοξικό και σε μεγάλες ποσότητες θανατηφόρο. Όμως σ΄αυτή τη φυσική του μορφή είναι χημικά αδρανές. Υπάρχει μία ουσία, που μπορεί να ξεκλειδώσει το μόριο της βιταμίνης Β17 και να απελευθερώσει το κυάνιο του βερίκοκου. Η ουσία αυτή είναι το ένζυμο beta glucosidase (βήτα γλυκοσιδάση), που το καλούμε, το ένζυμο που ξεκλειδώνει.


Όταν η βιταμίνη Β17, έρχεται σε επαφή μ΄ αυτό το ένζυμο, όχι μόνο απελευθερώνεται το κυάνιο, αλλά και η βενζελδαϊδη, η οποία είναι πολύ τοξική από μόνη της. Αυτές οι δύο ουσίες μαζί έχουν δηλητηριώδη ισχύ 100 φορές περισσότερο απ΄όσο κάθε μια χωριστά. Αυτό καλείται συνεργικό αποτέλεσμα. Ευτυχώς, το ένζυμο αυτό δεν βρίσκεται οπουδήποτε στον οργανισμό μας σε επικίνδυνο βαθμό, εκτός από τα καρκινικά κύτταρα. Κάποτε δε 100 φορές περισσότερο απ΄ότι στα περιβάλλοντα υγιή κύτταρα. Αποτέλεσμα: Το δηλητήριο που απελευθερώνεται από το κουκούτσι του βερίκοκου και του αμύγδαλου στοχεύει στα καρκινικά κύτταρα και μόνο και τα σκοτώνει.


Υπάρχει επίσης ένα άλλο ένζυμο, που καλείται ροδανάση. Το ονομάζουνε προστατευτικό ένζυμο, για την ικανότητά του να προστατεύει και να ουδετεροποιεί το κυάνιο μετατρέποντάς το σε υποπροϊόντα ωφέλιμα για την υγεία. Αυτό το ένζυμο απαντάται σε μεγάλες ποσότητες σε κάθε σημείο του οργανισμού μας, εκτός από τα καρκινικά κύτταρα,τα οποία δεν προστατεύονται. Με λίγα λόγια η ροδανάση προστατεύει τους ιστούς από το κυάνιο ενώ δεν υπάρχει στα καρκινικά κύτταρα. Β γλυκοσιδάση απελευθερώνει το κυάνιο που σκοτώνει τον καρκίνο. Βρίσκεται στα καρκινικά κύτταρα, δεν βρίσκεται στα υγιή. Προσοχή εδώ. Ένα παράδειγμα από την ιστορία. Οι επιστήμονες γνωρίζουν πως το αντίδοτο στη δηλητηρίαση από κυάνιο, είναι η ζάχαρη.Αναφέρεται στην ιστορική απόπειρα δολοφονίας με κυανιούχο κάλιο κατά του Ρασπούτιν, μισητό πρόσωπο στην προεπαναστατική Ρωσία. Μολονότι ο Ρασπούτιν δηλητηριάστηκε με κυάνιο, δεν έπαθε τίποτα, διότι το κυανιούχο κάλιο είχε τοποθετηθεί μέσα σε γλυκά και σε κρασί. Αν και η δόση ήταν μεγάλη παρουσίασε ελάχιστα συμπτώματα δευτερεύοντα της δηλητηρίασης, όπως λόξυγκα, σιελόρροια κ.λ.π. Η ζάχαρη είχε εξουδετερώσει τη δράση του πολύ δραστικού δηλητηρίου. Τη λεπτομέρεια αυτή δεν τη γνώριζαν οι επίδοξοι δολοφόνοι. Ας φανταστούμε λοιπόν σήμερα έναν καρκινοπαθή που έχει καταναλώσει μεγάλες ποσότητες γλυκών, αναψυκτικών, ποτών, πατάτας, ή που η διατροφή του περιλαμβάνει κυρίως υδατάνθρακες, αν είναι δυνατόν να πάθει κάτι με λίγα κουκούτσια από βερίκοκα, όπως τα παπαγαλάκια των ΜΜΕ είπαν, ακολουθώντας τα κελεύσματα των κυρίων τους στου Μεμόριαλ. Όπως δεν έπαθαν οι Χούντζας, όπως λέει η παράδοσή μας με το μυλωνά, όπως επιστημονικά το ανέλυσε ο Krebs με τη ροδανάση και τη Β γλυκοσιδάση, τα κουκούτσια από βερίκοκα είναι απολύτως ασφαλή.
Αρχίζουμε σε περιπτώσεις διαγνωσμένου καρκίνου με 5 την ημέρα, την πρώτη βδομάδα., με 10 τη δεύτερη και χωρίς περιορισμό στη συνέχεια. Η όρεξη, η πέψη, ο μεταβολισμός, θα βελτιωθούν. Τα βερίκοκα είναι φρούτα εποχής και τα προμηθευόσαστε από το μανάβη της γειτονιάς. Από αυτό το αντικαρκινικό φάρμακο όχι μόνο δεν κερδίζουν οι φαρμακευτικές εταιρίες, αντίθετα ζημιώνονται.

Κλείστε τα αυτιά σας στα παπαγαλάκια των φαρμακευτικών εταιριών. Τρώτε άφοβα κάθε μέρα από Λίγα κουκούτσια βερίκοκου και αμύγδαλα. Πίνετε χυμό σιταρόχορτου που είναι πλούσιο σε αμυγδαλίνη.

Κανόνας 3ος: Τα καρκινικά κύτταρα έχουν όξινο (χαμηλό ΡΗ). Το ΡΗ το ισορροπεί το ασβέστιο η βιταμίνη D, το μαγνήσιο, το κάλιο, το βόριο. Το λεμόνι, βοηθά στην απορρόφηση του ασβεστίου. Καταναλώνετε πολύ λεμόνι κάθε μέρα, όπως συστήνει η αντικαρκινική δίαιτα Μοερμαν στην Ολλανδία. Τρώτε χέλια (τεράστια πηγή βιταμίνης Δ 5000 ΙΘ (μονάδες) στα 100 γραμ. . Φρούτα, ειδικά σταφύλι (τεράστια πηγή καλίου). Λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο, μωβ – άσπρο) καρότα, λαχανίδες (τεράστια πηγή αφομοιώσιμου ασβεστίου), βλήτα (επίσης τεράστια πηγή ασβεστίου, βορίου), μαϊντανό (ειδικά για καρκίνο του πνεύμονα, ρόκα (ειδικά για καρκίνο των νεφρών), ραδίκια (με το ζουμί τους).

Κανόνας 4ος: Η υποξία (χαμηλό οξυγόνο), είναι χαρακτηριστικό της καρκινογένεσης.
H χλωροφύλλη δίνει το οξυγόνο στα φυτά. Σύμφωνα με το μεγάλο γιατρό Max Gerson (7) που θεράπευσε τον νομπελίστα Αλμπερτ Σβάϊτσερ και αποδεδειγμένα 50 καρκινοπαθείς σύμφωνα με τις ακτινογραφίες τους πριν και μετά τη θεραπεία. Οι πράσινοι χυμοί, τουλάχιστον 5 την ημέρα, δίνουν το απαιτούμενο οξυγόνο και υγεία στα κύτταρα. Έχουμε έτσι απόπτωση (θάνατο, κυτταρική αυτοκτονία) των καρκινικών κυττάρων. Οι χυμοί της τσουκνίδας, φύλλων ελιάς , σέλινου, μαϊντανού και καρότου παίζουν σημαντικό ρόλο.


Ο Gerson μάλιστα, χρησιμοποιούσε ειδικό, αποχυμωτή, για τη διατήρηση όλων των θρεπτικών συστατικών. Όταν παρουσίασε τις ανίατες περιπτώσεις στο Κογκρέσο με όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που τις συνόδευαν (εξετάσεις, ακτινογραφίες κ.λ.π.). Αντί να τον συγχαρούν, άρχισε ένα ανελέητο κυνηγητό εναντίον του. Έτσι δρουν οι φαρμακευτικές εταιρίες. Καταδιώκουν την αλήθεια. Τα ίδια έγιναν και στη Γαλλία με τον Μπελανσονί, γιατρό του προέδρου Μιτεράν κ.λ.π.


Κανόνας 5ος: Τρώτε άφθονο σκόρδο και κρεμμύδι μέχρι «σκασμού». Σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα. Γιατί τεράστιες ποσότητες; Υπάρχουν πολλοί σκουπιδιάρηδες στον οργανισμό μας που τον καθαρίζουν από τις τοξίνες και τα δηλητήρια. Το γκλοκουρονικό οξύ, είναι ένα απ΄ αυτά. Έχετε ακούσει κάτι για την εξέταση Β-γλυκουρονιδάση; Ρωτείστε το γιατρό σας. Στα βιβλία της καρδιολογίας αναφέρεται ως εξέταση στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό και πως συναντάται υψηλή σε σε αδενοκαρκινώματα, λεμφώματα, καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα κ.λ.π. Τι κάνει η γλυκουρονιδάση; Καταστέλλει τη σύζευξη μεταξύ τοξίνης και του σκουπιδιάρη γλυκουρινικού οξέως με αποτέλεσμα οι τοξίνες να παραμένουν στον οργανισμό. Όσο περισσότερο σκόρδο και κρεμμύδι καταναλώνουμε, τόσο περισσότερο καταστέλλεται η δράση της β-γλυκουρουνιδάσης και αποβάλλονται οι τοξίνες από τον οργανισμό.


Το ασβέστιο παίζει επίσης σημαντικότατο ρόλο στη μείωση της δραστηριότητας της β-γλυκουρονιδάσης. Από την άλλη μεριά το γλυκουρονικό οξύ χρειάζεται μήλα, μπρόκολα, ραπάνια, λάχανο (ειδικά μωβ), χαμομήλι. Επίσης τα κρεμμύδια μειώνουν σημαντικά τη γλυκόζη, όσο και την απάντηση της ινσουλίνης στη γλυκόζη. Το γλυκουρανικό οξύ συζεύγνυται με τη χολερυθρίνη από το ένζυμο UDT GT και απεκρίνεται στη χολή. Έχουμε καλύτερη λειτουργία της χολής και του συκωτιού.


Ο γιατρός Χαβάκης έγραφε πως στην Τρασυλβανία, όπου οι κάτοικοι που στη διατροφή τους έχουν μεγάλη θέση τα κρεμμύδια, ο καρκίνος είναι σχεδόν άγνωστος. Επειδή η δράση των κρεμμυδιών στο σάκχαρο είναι γνωστή και στην ιατρική (βλέπε Βιοϊατρική, Κλινική Χημεία Ευάγγελος Σπανός, τόμος Α, σελ. 9). Είναι αδιανόητο, οι καρκινοπαθείς και οι διαβητικοί να μην τρώνε πολλά κρεμμύδια. Ειδικά αν οι διαβητικοί τρώνε αρκετά φρέσκα κρεμμύδια, πέφτει ο δείκτης του σακχάρου.
Επίσης αν κάθε πρωί στίβουν ξερά κρεμμύδια και πίνουν μισό φλιτζάνι πέφτουν αισθητά η χοληστερίνη και το σάκχαρο. Ο δεύτερος ρόλος του κρεμμυδιού είναι ότι παρεμβαίνει στην τυροσίνη κινάση. Το κρεμμύδι, το μήλο και το γκρέιπφρουτ, περιέχουν κουερσετίνη, ένα βιοφλανοειδές. Η κουερσετίνη είναι σημαντικότατη, γιατί σταματά τη δράση μιας κατηγορίας ενζύμων που λέγονται κινάσες της τυροσίνης. Tα ένζυμα αυτά βρίσκονται στην κυτταρική μεμβράνη και στο εσωτερικό της και όταν ενεργοποιούνται εντέλουν τα καρκινικά κύτταρα να διασπαστούν και έτσι προκαλούνται οι μεταστάσεις. Για να μην δίδονται εντολές διαίρεσεις του κυττάρου και έτσι να αποτρέπονται οι μεταστάσεις, το μήνυμα είναι: τρώτε άφθονα κρεμμύδια. Υπάρχουν φάρμακα για την αναστολή δράσης της τυροσίνης κινάσης (Τυροφωστίνες). Ο στόχος των φαρμακευτικών εταιριών είναι σαφής: Θαυμάζουμε το Gleenvec ή τις τυροφωστίνες. Θαυματουργό το Gleenvec, καταπληκτική η επιστήμη! Μπράβο! Εμείς κερδίζουμε και οι καρκινοπαθείς είναι ευχαριστημένοι.! Κουβέντα όμως για το κρεμμύδι, που είναι το φυσικό Gleenvec. Πείτε μου!
Είχε άδικο ο Ιπποκράτης , όταν έγραφε:

«Πιστεύω, ότι για να ασκήσει αποτελεσματικά το επάγγελμά του ένας γιατρός, είναι ανάγκη να γνωρίζει και μάλιστα να προσπαθήσει σκληρά να μάθει, όλα τα περί φύσης, δηλαδή ποιά επίδραση ασκούν στον άνθρωπο, ή τροφή, το ποτό και οι διάφορες συνήθειες σε κάθε άτομο ξεχωριστά. Δεν αρκεί να νομίζει απλά, ότι το τυρί είναι κακή τροφή, επειδή προκαλεί πόνο σε όποιον καταναλώνει μεγάλες ποσότητες. Πρέπει να μάθει, τι πόνο προκαλεί, για ποια αιτία και για ποιο, από όσα υπάρχουν μέσα στο σώμα είναι ακατάλληλο. Γιατί υπάρχουν πολλές άλλες τροφές και ποτά που είναι από τη φύση τους βλαβερά και επιδρούν στον άνθρωπο με ποικίλους τρόπους. Κάποιοι μπορούν να φάνε μεγάλες ποσότητες τυρί, χωρίς να τους πειράξει καθόλου. Αντίθετα τονώνει θαυμάσια όσους ωφελεί. Άλλοι όμως το αφομοιώνουν δύσκολα. Οι οργανισμοί είναι διαφορετικοί. Η γνώση αυτών θα θεράπευε τον άνθρωπο από τις αρρώστιες».

Το ερώτημα παραμένει. Έχουν σήμερα γνώσεις οι γιατροί για τη θεραπευτική αξία των τροφών; Τι διδάσκονται για τη θεραπευτική τους δύναμη; Έχει άδικο ο Ιπποκράτης;
Κανόνας 6ος: Περιορίστε την Αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης (ODC).
Η Αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης είναι το ένζυμο κλειδί στη σύνθεση των πολυαμινών και παίζει σημαντικό ρόλο στη διαίρεση και ανάπτυξη του κυττάρου. Επανερχόμαστε στο μεγάλο ρόλο του συκωτιού. Η εξίσωση, συκώτι = καρκίνος και καρκίνος = συκώτι, παίζει και εδώ το ρόλο της. Η αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης, είναι ηπατικό ένζυμο. Αν το σταματήσουμε, σταματούμε και την ανάπτυξη των όγκων. Η αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης κάνει πολύ παρέα με την ινσουλίνη. Είναι στενές, πολύ στενές φιλενάδες. Επιρεάζοντας τις πολυαμίνες, προκαλούν αύξηση των όγκων, μεταστάσεις, αύξηση του βάρους. Επίσης ο συνδυασμός ινσουλίνης με σωματομεδίνες (IGF1 και IGF 2) είναι θανατηφόρος. Οι σωματομεδίνες (IGF1 και IGF 2) μοιάζουν με την προϊσουλίνη και παίζουν σημαντικότατο ρόλο στη ρύθμιση του πολλαπλασιασμού και της λειτουργίας των κυττάρων. ΣΕ υποκλυκαιμία, σχετιζόμενη με όγκο η (IGF1) είναι υψηλή. Ο όγκος έχει καταναλώσει όλο το σάκχαρο και ζητάει και άλλο. Γι΄αυτό έχουμε υπογλυκαιμία. Η IGF1, είναι ο κύριος παράγοντας για τη διέγερση των λιποκυττάρων, επιτάχυνση της ανάπτυξης των όγκων και πρόκλησης φλεγμονών. Η ινσουλίνη συνοδεύεται από την IGF1, που διεγείρει την κυτταρική ανάπτυξη. Μεγάλη αύξηση της ινσουλίνης και των σωματομεδινών, διεγείρουν την αύξηση των καρκινικών κυττάρων, αλλά και την ικανότητά τους να κάνουν μεταστάσεις (8). Μεγάλη κατανάλωση ζάχαρης, συνδέεται με αύξηση της ινσουλίνης με την παρέα της IGF σε μια προσπάθεια του οργανισμού να ρίξει το σάκχαρο. Τη σκυτάλη μετά την ινσουλίνη, παίρνουν οι σωματομεδίνες και αποκαρβοξυλάση της οπνιθίνης. Αποτέλεσμα: Μεταστάσεις, αυξήσεις των όγκων.

Ας δούμε μερικές έρευνες. Η S. Hankinson της ιατρικής σχολής του Χάρβαρντ, απέδειξε, ότι από μια ομάδα γυναικών, ηλικίας κάτω των πενήντα, εκείνες με το υψηλότερο IGF, είχαν εφτά φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού (ομάδες ερευνητών από το Xάβαρντ, το Mac Gill κ.λ.π. έδειξαν το ίδιο αποτέλεσμα στον καρκίνο του προστάτη με 9 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα στους άνδρες που είχαν ψηλές σωματομεδίνες (10). Άλλες μελέτες έχουν δείξει παρόμοια αποτελέσματα στον καρκίνο του παγκρέατος, του παχέος εντέρου, των ωοθηκών κ.λ.π.

Πως μειώνουμε την ινσουλίνη και τις φίλες της τις σωματομεδίνες; Κόβοντας με το μαχαίρι στους καρκινοπαθείς γλυκά, πατάτες, ψωμιά και γενικά τις επεξεργασμένες τροφές. Η εξέταση ινσουλίνης και σωματομεδινών (IGF1 και IGF2) είναι απαραίτητες. Έρευνες έχουν δείξει, ότι η πλήρης αποχή από τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες μειώνει θεαματικά τα επίπεδα ινσουλίνης και IGF.
Για την αναστολή της ODC (αποκαρβοξυλάση της ορνιθίνης), το σκόρδο, το τσάι, το ρόδι ο χυμός από φύλα ελιάς, τα καρύδια, τα κρεμμύδια, τα κεράσια και όλα τα πικρά παίζουν σημαντικότατο ρόλο.

Όταν πέσουν η ινσουλίνη και οι σωματομεδίνες, ο οργανισμός αποβάλλει τα σάκχαρα. Το σώμα – ζαχαροπλαστείο, διώχνει τον καρκίνο πετώντας τα στοιχεία που τον θρέφουν.
Παρατήρησις: Το τελευταίο είδος γεύσης, η γεύση ουμάμι, έχει προστεθεί πρόσφατα και αναφέρεται σε ένα είδος γεύσης που παρέχουν ορισμένα αμινοξέα και άλατά τους και κυρίως το γλουταμικό και το ασπαρτικό οξύ, όπως και κάποια νουκλεοτίδια. Περιγράφεται ως γεύση πικάντικη (savoury), κρεατώδης (meaty) και ως γεύση ζωμού κρέατος (brothy) και αυτό περίπου είναι το νόημα της λέξης ουμάμι στην Ιαπωνική γλώσσα. Η γεύση ουμάμι θεωρείτο ανέκαθεν ως ξεχωριστή γεύση στην Ασιατική κουζίνα, όχι όμως και στη Δυτική. Ωστόσο, η γεύση ουμάμι όχι μόνο είναι σημαντική, αλλά αποδείχθηκε ότι ως γευστική αίσθηση διαθέτει ξεχωριστούς γευστικούς υποδοχείς, όπως και οι άλλες βασικές γεύσεις, γεγονός το οποίο δικαιωματικά πλέον την εντάσσει στις βασικές γεύσεις. Η γεύση ουμάμι συνδέεται με την περιεκτικότητα μιας τροφής σε πρωτεΐνες και τυπικό παράδειγμα γεύσης ουμάμι αποτελεί η γεύση του ψητού μπέικον και των ωριμασμένων τυριών (π.χ. παρμεζάνα, ροκφόρ). Το πλέον κοινό ενισχυτικό γεύσης που προστίθεται σε διάφορα τρόφιμα, το όξινο γλουταμικό (ή γλουταμινικό) νάτριο (monosodium glutamate, MSG) βασίζεται στην ενίσχυση της γεύσης ουμάμι (θα έχουμε την ευκαιρία σε επόμενο άρθρο να μάθουμε για το πρόσθετο αυτό δηλητήριο και τις συνέπειές του…). 


Πηγή: www.schizas.com

Θεόκριτος- Βίων ο Σμυρναίος

 

Ο σημαντικότερος Έλληνας ποιητής της Ελληνιστικής εποχής και αρχηγέτης νέου είδους ποίησης που ονομάστηκε βουκολική και σημείωσε ισχυρή επίδραση μέχρι και τους νεώτερους χρόνους. Οι μαρτυρίες για τη ζωή του είναι πολύ πενιχρές. Πάντως όμως τα χρόνια της ζωής του συμπίπτουν με τους χρόνους της ακμής της Αλεξανδρεωτικής ποίησης. Τα σχόλια στο τέταρτο “Ειδύλλιον” παρέχουν την πληροφορία, ότι η ακμή του συμπίπτει με την 124ην Ολυμπιάδα (284 – 280 π.Χ.). Επομένως γεννήθηκε κατά το 304 π.Χ. Περί της καταγωγής του γίνεται λόγος σε επίγραμμα (Παλάτ Ανθολ. IX 634), το οποίο είχε προταχθεί στην έκδοση των έργων του Θεόκριτου, που είχε γίνει από τον Θέωνα τον γιο του Αρτεμίδωρου, κατά το 25 π.Χ. Σ’ αυτό παριστάνεται να μιλά ο Θεόκριτος και να λέει ότι δεν είναι ο εκ Χίου Θεόκριτος (ο οποίος ήκμασε κατά τον δ’ π.Χ. αιώνα), αλλά “εἷς ἀπὸ τῶν πολλῶν Συρακοσίων, υἱὸς τοῦ Πραξαγόρα καὶ τῆς Φιλίνης”. Το επίγραμμα δεν προέρχεται από τον Θεόκριτο, το περιεχόμενο του όμως τυχαίνει νάναι αξιόπιστο. Επειδή στο υπ’ αριθ. VII “Ειδύλλιον”, ο Θεόκριτος βάζει τον εαυτόν με το όνομα Σιμιχίδας, πλάστηκε η παράδοση, ότι ο πατέρας του ονομάζονταν Σίμιχος. Αυτή η παράδοση τυγχάνει όλως αναξιόπιστος. Μπορούμε όμως να υποθέσουμε ότι, επειδή τα ονόματα των γονιών του απαντούν και στη διάλεκτο της Κω, η οικογένεια του είλκε την καταγωγή της από εκεί και είχε έλθει στις Συρακούσες μετά από τη μετάκληση νέων κατοίκων από τον Τιμολέοντα. Απ’ αυτό εξηγείται, γιατί ο Θεόκριτος, όταν εγκατέλειψε την Δυτική Ελλάδα για να μεταβεί στην Αίγυπτο στάθμευσε για λίγο στην Κω.

Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα πέρασε ο Θεόκριτος στις Συρακούσες. Από νωρίς είχε επιδοθεί στην ποίηση. Από υπ’ αριθ. XVI “Ειδύλλιο” που απευθύνεται στον τύραννο των Συρακουσών Ιέρωνα, συνάγεται, ότι ο Θεόκριτος βρισκόταν κατά το 275 π.Χ. στις Συρακούσες και ότι είχε ήδη γράψει εκτός από το ρηθέν Ειδύλλιο και άλλα ποιήματα και το επίγραμμα υπ’ αριθ. VIII “εις τον Επίχαρμον” σε δωρική διάλεκτο. Ο Ιέρων (270 – 216 π.Χ.) μπλεγμένος τότε σε πολλές δυσχέρειες δεν ανταποκρίθηκε προς την προς αυτόν ποιητική έκκληση του ποιητή και γι’ αυτό αυτός αποφάσισε να τεθεί υπό την προστασία των βασιλέων της Αιγύπτου Πτολεμαίου του Φιλάδελφου (285 – 246 π.Χ.) και της Αρσινόης. Πριν όμως έλθει στην Αλεξάνδρεια, έμεινε για λίγο στη νήσο Κω, απ’ όπου λέει η παράδοση κατάγονταν οι γονείς του. Στην Κω ήρθε σε επικοινωνία με κύκλο ποιητών για τους οποίους κάνει ο Θεόκριτος λόγο στο υπ’ αριθ. VII ειδύλλιο, που επιγράφεται “Θαλύσια”. Είναι όμως δύσκολο να εξακριβώσουμε τα πραγματικά πρόσωπα που κρύβονται κάτω από τα ψευδώνυμα, τα οποία χρησιμοποιεί ο ποιητής σ’ αυτό το ειδύλλιο. Ο Θεόκριτος καλύπτει τον εαυτόν του κάτω απ’ το ψευδώνυμο Σιμιχίδας, με το ψευδώνυμο Λυκίδας υπολανθάνει ο ποιητής Δωσιάδης, και υπό το Σικελίδας ο ποιητής Ασκληπιάδης. Ο αρχαίος βιογράφος του Θεόκριτου γράφει “ἀκουσταὶ δὲ γὲγονε Φιλητᾶ καὶ Ἀσκληπιάδου”. Η είδηση αυτή δεν είναι δυνατόν να αληθεύει ως προς τον Φιλητά, γιατί αυτός είχε πεθάνει πριν έρθει ο Θεόκριτος στην Κω. Βέβαιο όμως είναι ότι τότε γνωρίστηκε με τον εκ Μιλήτου γιατρό και επιγραμματοποιό Νικία από την Μίλητο. Αυτόν μνημονεύει ο Θεόκριτος στα υπ’ αριθ. XI, XIII, XXVIII ειδύλλια και στο υπ’ αριθ. VIII επίγραμμα. Διαμένοντας ο Θεόκριτος στη νήσο Κω, συνέθεσε και το παιγνιώδες σχηματικό του ποίημα, που επιγράφεται “Σύριγξ”. Στην Αλεξάνδρεια ήρθε κατά πάσα πιθανότητα κατά το 270 π.Χ. Κατά την διαμονή του στην Αίγυπτο, πιθανόν είναι ότι γνωρίστηκε με τον Καλλίμαχο, και έγραψε το “Εγκώμιον εις Πτολεμαίον” ειδ. 17 και το υπ’ αριθ. XV ειδύλλιο το επιγραφόμενο “Συρακούσιαι ή Αδωνιάζουσαι”. Περί του χρόνου και του τόπου του θανάτου του λείπουν ακριβείς ειδήσεις. Ο σχολιαστής του Οβίδιου αναφέρει (Ίβις στ. 549), ότι επανελθών ο Θεόκριτος στη Σικελία θανατώθηκε κατά διαταγή του Ιέρωνος. Πρόκειται προφανώς περί φανταστικής ειδήσεως. Ο Σουίδας απαριθμών τα έργα του Θεόκριτου γράφει “Οὖτος ἔγραψε τὰ καλούμενα Βουκολικὰ ἔπη Δωρίδι διαλέκτῳ· τινὲς δὲ ἀναφέρουν εἰς αὐτὸν καὶ ταῦτα· Προιτίδας, Ἐλπίδας, Ὕμνους, Ἡρῴνας, Ἐπικήδεια μέλη, ἐλεγείας καὶ ἰάμβους, ἐπιγράμματα”. Απ’ τα έργα του περισώθηκαν τριάντα ποιήματα, που μεταγενεστέρως ονομάστηκαν “ειδύλλια”, 26 επιγράμματα, απ’ τα οποία γνήσια είναι μόνον τα πρώτα εννιά. Αμφιβολίες διατυπώθηκαν ως προς τη γνησιότητα οκτώ ειδυλλίων (των υπ’ αριθ. 8, 9, 19, 20, 21, 23, 26, 27). Ο όρος “ειδύλλια” απαντά κατά πρώτον στα σχόλια στον Θεόκριτο και στον Πλίνιο το νεώτερο (4, 14, 9), και φαίνεται ότι δήλωνε κατά πρώτον ποιήματα που είχαν μικρή έκταση σε αντίθεση προς τα παλαιά μακρότατα έπη. Το ποίημα “Σύριγξ” παρουσιάζει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι οι στίχοι του είναι διαταγμένοι κατά τρόπον ώστε το γενικό σχήμα της διάταξης τους να μιμείται το σχήμα Σύριγγας. Ο Θεόκριτος έγινε, όπως σημειώθηκε, αρχηγέτης νέου είδους ποίησης που αποκαλέστηκε “Βουκολική ποίηση”, αν και περιλαμβάνει ποιήματα μυθικού, ερωτικού και υμνικού χαρακτήρα. Σε δέκα από τα ειδύλλια του Θεόκριτου οι υποθέσεις έχουν ληφθεί από τον ποιμενικό βίο. Τρία “ειδύλλια” έχουν θέματα παρμένα απ’ τη ζωή των πόλεων. Τα υπόλοιπα έχουν σα θέμα τους ερωτικές σκηνές και δύο είναι ύμνοι προς τον Ιέρωνα και τον Πτολεμαίον. Αποσπάσματα ενός νέου (31ου) ειδυλλίου έδωσε ένας πάπυρος που ανακαλύφθηκε στην Αντινόη (Ρ. 1163), ενώ πέντε στίχους απ’ το ποίημα με τον τίτλο “Βερενίκη”, που γράφτηκε προς τιμή της μητέρας του Πτολεμαίου του Φιλάδελφου, διέσωσε ο Αθήναιος (Δειπν. 284 Α). Οι τίτλοι, με τούς οποίους είναι γνωστά τα ειδύλλια είναι οι εξής: 1ον Θύρσις, 2ον Φαρμακεύτριαι, 3ον Κώμος, 4ον Νομείς, 5ον Βουκολιασταί, Κομάτας και Λάκων, 6ον Βουκολιασταί, Δάφνις και Δαμοίτας, 7ον Θαλύσια, 8ον Βουκολιασταί, Δάφνις και Μενέλαος, 9ον Νομεύς ή Βουκόλος, Δάφνις και Μενέλαος, 10ον Εργατίνοι ή θερισταί, 11ον Κύκλωψ, 12ον Αΐτης, 13ον Ύλας, 14ον Κυνίσκας έρως, 15ον Συρακούσιαι ή Αδωνιάζουσαι, 16ον Χάριτες ή Ιέρων, 17ον Εγκώμιον εις Πτολεμαίον, 18ον Ελένης επιθαλάμιον, 19ον Κηριοκλέπτης, 20ον Βουκολίσκος, 21ον Αλιείς, 22ον Διόσκουροι, 23ον Εραστής ή Δύσερως, 24ον Ηρακλίσκος, 25ον Ηρακλής Λεοντοφόνος, 26ον Λήναι ή Βάκχαι, 27ον Οαριστός, 28ον Ηλακάτη, 29ον Παιδικά, 30ον Εις νεκρόν Άδωνιν. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Θεόκριτος είναι η δωρική διάλεκτος, όχι όμως όπως λαλιόταν στις Συρακούσες, αλλ’ όπως είχε διαμορφωθεί από τη φιλολογική παράδοση. Χρησιμοποιεί και την ιωνική ποιητική διάλεκτο στα ποιήματα, όπου το θέμα είναι επικό. Χρησιμοποιεί ακόμα και την αιολική, όπως στην “Ηλακάτη” Η ποίηση του παρουσιάζει τη συνηθισμένη στην Ελληνιστική περίοδο περίτεχνη επεξεργασία ως προς τη μορφή. Χειρίζεται αριστοτεχνικά με πολλές ποικιλίες το δακτυλικό εξάμετρο. Δικαίως αναγνωρίζεται ο Θεόκριτος ως το τελευταίο κατά χρονολογική σειρά μεγάλο ποιητικό πνεύμα του αρχαίου κόσμου. Η λαμπρή επιτυχία των “ειδυλλίων” του έγινε αφορμή να δημιουργηθεί ολόκληρη σχολή μιμητών του, μεταξύ των οποίων πρωτεύουσα θέση κατέχουν ο Μόσχος και ο Βίων. Είναι φανερή και η επίδραση του στις “Εκλογές” του Βιργίλιου, που αποκαλούνται και “Βουκολικά”. Αναδείχθηκε ο πατέρας της λεγόμενης “ειδυλλιακής” ποίησης, που άρχισε να καλλιεργείται από την εποχή της Αναγέννησης.

http://www.mikrosapoplous.gr/

Βίων ο Σμυρναίος

Ο Βίων ο Σμυρναίος ήταν αρχαίος Έλληνας βουκολικός ποιητής, που έζησε στα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ. και μιμείται τον κυριότερο βουκολικό ποιητή, τον Θεόκριτο, όντας νεότερός του.

Από τα ποιήματα του Βίωνος σώζονται 17 αποσπάσματα. Το εκτενέστερο ποίημά του είναι ο «Επιτάφιος Αδώνιδος». Ο ποιητικός του λόγος ενέχει αρμονία, συγκινεί και φανερώνει αληθινό ποιητή. Σε μερικά αποσπάσματά του υπάρχει διαλογικός στίχος βουκόλων που συνομιλούν μεταξύ τους. Μερικά πάλι δεν έχουν καθόλου βουκολικό χαρακτήρα, αλλά μιλούν για τον έρωτα, με περισσότερη όμως λογοτεχνική αβρότητα και λιγότερο πάθος. Ο Βίων είναι ασφαλώς κατώτερος από τον Θεόκριτο, θεωρείται όμως ανώτερος από τον Μόσχο.

http://el.wikipedia.org

ΒΙΩΝ

161. – Ἐπιτάφιος Ἀδώνιδος 1-37

Τον Άδωνη θρηνολογώ κι οι Έρωτες θρηνούνε.
Στα όρη κείτετ᾽ ο καλός, στο πόδι λαβωμένος,
πληγή στον άσπρο του μηρό από το άσπρο δόντι·1
κι ως ξεψυχάει, την Κύπριδα φαρμάκι την ποτίζει·
στάζει το αίμα ολόμαυρο στη σάρκα τη χιονάτη,10
τα μάτια σβήνουν, φεύγουνε τα ρόδα των χειλιών του,
σβήνει μαζί του το φιλί κι η Κύπριδα το χάνει.
Τι κι αν νεκρός, η Κύπριδα το φίλημα το θέλει,
μα δεν το νιώθει το φιλί ο Άδωνης που σβήνει.
Τον Άδωνη θρηνολογώ κι οι Έρωτες θρηνούνε.15
Βαθιά πληγή έχει ο Άδωνης απάνω στο μερί του,
βαθύτερη μες στην καρδιά η έρμη Αφροδίτη.
Και τα καλά του τα σκυλιά ουρλιάζουν γύρωθέ του,
κλαίνε οι Νύμφες των Βουνών·2 ξυπόλυτ᾽ η Κυθέρεια,3
με τα μαλλιά της ξέπλοκα πλανιέτ᾽ αλαλιασμένη,20
σέρνει το μαύρο πένθος της στα δάση, στα ρουμάνια,
το αίμα της το ιερό τ᾽ αγκάθια το συνάζουν·
στις λαγκαδιές γυροβολά, θρηνολογεί και σκούζει,
τον άντρα τον Ασσύριο4 καλεί, το παλικάρι.
Ολόμαυρο το αίμα του στάζει στον αφαλό του,25
βάφονται κατακόκκινα του Άδωνη τα στήθη,
το στέρνο το χιονόλευκο κι εκείνο πορφυραίνει.
«Αλί της της Κυθέρειας», οι Έρωτες θρηνούνε.
Όσον εζούσε ο Άδωνης, όμορφ᾽ η Αφροδίτη,30
πέθαν᾽ εκείνος κι έδυσε το κάλλος της μαζί του.
«Αλί της» λένε τα βουνά, «αλί του» λεν τα δέντρα,
για το δικό της τον καημό και τα ποτάμια κλαίνε,
δακρύζουν για τον Άδωνη στα όρη οι νερομάνες.
Και τα λουλούδια άλικα βάφοντ᾽ από τον πόνο·35
μες στα φαράγγια η θεά σέρνει πικρό τραγούδι:
«Αλί της της Κυθέρειας, ο Άδωνης εχάθη».

(μετάφραση Παντελής Μπουκάλας)

http://www.greek-language.gr

ΘΕΟΚΡΙΤΟΣ

160. – Συρακόσιαι ἢ Ἀδωνιάζουσαι

ΓΟΡΓΩ
Είναι μέσα η Πραξινόη;
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Αγαπημένη μου Γοργώ, χρόνια και καιρούς.
Μέσα είναι. Πώς ήτανε και ήρθες και τώρα;
Κοίτα να της φέρεις κάθισμα, Ευνόη· βάλε και μαξιλάρι.
ΓΟΡΓΩ
Δεν είναι ανάγκη.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Κάθισε.
ΓΟΡΓΩ
Δεν είμαι στα καλά μου. Είδα κι έπαθα, Πραξινόη,
να φτάσω εδώ ζωντανή.
Κόσμος και κακό, άρματα να δουν τα μάτια σου.5
Παντού αρβύλες, παντού άνδρες χλαμυδοφόροι.1
Και ο δρόμος ατέλειωτος· του λόγου σου, βλέπεις,
πιάνεις σπίτι όλο και πιο μακριά.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Ας όψεται ο σαλεμένος ο άντρας μου
που ήρθε στην άκρη του κόσμου και έπιασε μια τρώγλη, όχι σπίτι,
μόνο και μόνο για να μην είμαστε γειτόνισσες,
από το κακό του, φθόνος και δηλητήριο, μια ζωή ο ίδιος.10
ΓΟΡΓΩ
Μη μιλάς έτσι, γλυκιά μου, για τον άντρα σου τον Δίνωνα
μπροστά στο μικρό. Δες το, καλέ, πώς σε κοιτάζει.
Μη φοβάσαι, Ζωπυρίων, γλυκό μου παιδί· δεν εννοεί τον μπαμπάκα.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Καταλαβαίνει το μωρό, μα τη θεά.2
ΓΟΡΓΩ
Καλός ο μπαμπάκας.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Αυτός ο μπαμπάκας τις προάλλες -του λέμε λοιπόν τις προάλλες:15
«Πατερούκο, αγόρασε από τις σκηνές σόδα και κοκκινάδι»-
κι εκείνος, δεκατρείς πήχες άντρας, ήρθε και μας έφερε αλάτι.
ΓΟΡΓΩ
Και ο δικός μου ίδιος είναι. Τα πετάει τα λεφτά του ο Διοκλείδης.
Χτες έσκασε επτά δραχμές και πήρε πέντε ποκάρια σκυλόμαλλα,
μαδολογήματα από γέρικα πετσιά, σκέτη βρόμα, να σου βγαίνει η πίστη.20
Έλα όμως, πάρε το ιμάτιο και τον πέπλο με τις αγκράφες.
Πάμε στο παλάτι του ζάπλουτου βασιλέα μας του Πτολεμαίου
για να δούμε τον Άδωνη.
Ακούω πως η βασίλισσα ετοιμάζει κάτι έκτακτο.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Στων πλουσίων τα σπίτια όλα είναι πλούσια.
ΓΟΡΓΩ
Αυτά είδες, αυτά θα πεις,25
εσύ που τα είδες, σε άλλον που δεν τα είδε.
Ώρα όμως να ξεκινάμε.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Οι αργόσχολοι έχουν πάντα γιορτή.
Ευνόη, σήκωσε το νήμα και ξαναβάλ᾽ το, αν τολμάς, στη μέση
και θα σου δείξω εγώ.
Οι νυφίτσες ψοφάνε να κοιμούνται στα μαλακά.3
Κουνήσου επιτέλους. Φέρε γρήγορα νερό.
Χρειαζόμαστε πρώτα νερό, και αυτή φέρνει σαπούνι.30
Τέλος πάντων, δώσ᾽ μου το.
Όχι τόσο πολύ, κακούργα.
Ρίξε μου νερό.
Γιατί, π᾽ ανάθεμά σε, μου ποτίζεις το χιτώνα;
Σταμάτα ντε. Ο θεός να το κάνει νίψιμο.
Το κλειδί της μεγάλης κασέλας πού είναι; Φέρ᾽ το εδώ.
ΓΟΡΓΩ
Θαύμα σου πάει, Πραξινόη, αυτός ο πτυχωτός πέπλος
με τις αγκράφες.
Πες μου, πόσο σου κόστισε το ύφασμα;35
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Μη μου το θυμίζεις, Γοργώ. Πάνω από δύο μνες καθαρό ασήμι.
Όσο για τη δουλειά, εκεί έβαλα και την ψυχή μου.
ΓΟΡΓΩ
Ναι, αλλά έγινε όπως το ήθελες· αυτό έχεις κάθε λόγο να το λες.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Φέρε μου το ιμάτιο και το καπέλο. Φόρεσέ μου τα όπως πρέπει.
Δεν θα σε πάρω, παιδί μου. Είναι ο μπαμπούλας,4 δαγκώνει το άλογο.40
Κλάψε όσο θέλεις. Όλα κι όλα, δεν θα μου γίνεις σακάτικο.
Πάμε. Φρυγία,5 πάρε το μικρό και παίξε μαζί του,
φώναξε μέσα τη σκύλα, κλείδωσε την πόρτα της αυλής.
Ω θεοί, τι κόσμος και λαός.
Πώς και πότε να περάσουμε τούτο το κακό;45
Μυρμηγκομάνι αναρίθμητο και αμέτρητο.
Έχεις κάνει πολλά καλά, Πτολεμαίε,
από τότε που ο πατέρας σου βρίσκεται στη χορεία των αθανάτων.
Κανένας κακοποιός δεν επιτίθεται στους περαστικούς,
γλιστρώντας ύπουλα με τον τρόπο των Αιγυπτίων,6
τα παιχνίδια που έπαιζαν πριν,50
άντρες που έχουν την απάτη στο αίμα τους,
πάρε τον ένα και χτύπα τον άλλον, θλιβερά υποκείμενα,
καταραμένη φάρα.
Γλυκύτατή μου Γοργώ, τι κάνουμε; Τα αγωνιστικά άλογα του βασιλιά.
Καλό μου παλληκάρι, μη με πατήσεις.
Ορθοστάτησε ο ντορής. Δες τι άγριος που είναι.
Φεύγα, σκύλα Ευνόη. Θα τον ποδοπατήσει τον οδηγό.
Ευτυχώς που άφησα το μωρό στο σπίτι.55
ΓΟΡΓΩ
Μη φοβάσαι, Πραξινόη. Επιτέλους, βρεθήκαμε πίσω τους,
και αυτοί πήγαν στον προορισμό τους.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Και εγώ συνέρχομαι ήδη.
Το άλογο και το παγερό το φίδι από μικρό παιδί
τα φοβάμαι όσο τίποτε άλλο.
Ας βιαστούμε. Ένα ανθρωπομάνι χύνεται καταπάνω μας σαν κύμα.
ΓΟΡΓΩ (απευθυνόμενη σε μια γριά που συναντούν)
Από το παλάτι έρχεσαι, γιαγιά;60
ΓΡΙΑ
Ναι, παιδιά μου.
ΓΟΡΓΩ
Είναι εύκολο να περάσει κανείς μέσα;
ΓΡΙΑ
Οι Αχαιοί, ομορφοκόριτσα, έφτασαν προσπαθώντας στην Τροία.
Με προσπάθεια όλα γίνονται.
ΓΟΡΓΩ
Εχρησμοδότησε η γραία και απήλθε.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Οι γυναίκες γνωρίζουν τα πάντα,
ακόμη και το πώς ο Δίας παντρεύτηκε την Ήρα.
ΓΟΡΓΩ
Κοίτα, Πραξινόη, τι κόσμος συνωστίζεται στις πύλες.65
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Φοβερός. Δώσ᾽ μου το χέρι σου, Γοργώ.
Ευνόη, πιάσου και συ από το χέρι της Ευτυχίδας.7
Πρόσεχε μην την αποχωριστείς.
Να μπούμε μέσα όλες μαζί.
Γαντζώσου απάνω μας, Ευνόη.
Πω πω η δυστυχής,
το καλοκαιρινό μου φόρεμα έγινε ήδη δυο κομμάτια, Γοργώ.70
Για τ᾽ όνομα του Διός, άνθρωπέ μου,
πρόσεξέ μου, καλή τύχη να ᾽χεις, το ιμάτιο.
ΞΕΝΟΣ
Δεν είναι στο χέρι μου, αλλά θα προσέξω.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Όχλος στην κυριολεξία.
Σπρώχνονται σαν τα γουρούνια.
ΞΕΝΟΣ
Κουράγιο, ξένη· είμαστε καλά.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Να είσαι καλά και του χρόνου και πάντα, καλέ κύριε,
που μας προστατεύεις.75
Τι ευγενικός και πονόψυχος άντρας.
Θα μας τη σκάσουν την Ευνόη.
Έλα, ταλαίπωρη, σπρώξε, άνοιξε δρόμο.
Θαυμάσια. «Όλες μέσα»,8 είπε αυτός που κλείδωσε τη νύφη.
ΓΟΡΓΩ
Έλα καταδώ, Πραξινόη. Κοίταξε πρώτα τα κεντημένα υφάσματα.
Τι λεπτότητα, τι χάρη· λες και θα τα φορέσουν θεοί.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Δέσποινα Αθηνά, ποιες υφάντρες τα κέντησαν,80
ποιοι ζωγράφοι εζωγράφισαν τα σχέδια τόσο πιστά·
με πόση φυσικότητα στέκουν και με πόση φυσικότητα γυρίζουν,
λες και είναι ζωντανά, όχι κεντημένα.
Είναι δαιμόνιο πλάσμα ο άνθρωπος.
Και ο ίδιος ο Άδωνης
δες πώς κείτεται θεσπέσιος πάνω στον αργυρό του θρόνο,
με το πρώτο χνούδι να κατεβαίνει από τους κροτάφους του,85
ο τρισαγαπημένος Άδωνης,
που αγαπήθηκε ακόμα και στον Αχέροντα.
ΑΛΛΟΣ ΞΕΝΟΣ
Σταματήστε, π᾽ ανάθεμά σας, την ακατάσχετη φλυαρία,
καρακάξες με τα όλα σας.
Θα μας πεθάνουν με την προφορά τους,
έτσι που τα τραβάνε όλα τα φωνήεντα.
ΠΡΑΞΙΝΟΗ
Μπα, από πού ξεφύτρωσε ο άνθρωπος;
Και εσένα τι σε νοιάζει αν εμείς είμαστε φλύαρες;
Αγόρασέ μας πρώτα και μετά να μας δίνεις διαταγές.90
Δίνεις διαταγές σε Συρακούσιες.
Και να ξέρεις και τούτο: κρατάμε από την Κόρινθο,
όπως και ο Βελλεροφών.9 Μιλάμε τη γλώσσα των Πελοποννησίων·
δικαιούνται, φαντάζομαι, οι Δωριείς να μιλούν δωρικά.
Να μην αξιωθούμε, Μελιστάλαχτη,10 να έχουμε άλλο αφέντη,
εκτός από έναν. Αδιαφορώ για σένα. Μη ματαιοπονείς.95
ΓΟΡΓΩ
Σώπασε, Πραξινόη· ετοιμάζεται να τραγουδήσει τον Άδωνη
η κόρη της Αργείας,11 η σοφή τραγουδίστρια,
που και πέρυσι αρίστευσε με τον θρήνο.
Θα τραγουδήσει κάτι υπέροχο-είμαι βέβαιη·
βήχει ήδη για να καθαρίσει ο λαιμός της.
ΓΥΝΗ ΑΟΙΔΟΣ
Δέσποινα, που αγάπησες τους Γολγούς και το Ιδάλιο100
και την απόκρημνη Έρυκα,12
Αφροδίτη που παίζεις με το χρυσάφι,
δες πώς το δωδέκατο μήνα οι Ώρες με το αβρό περπάτημα
έφεραν πίσω τον Άδωνη από τον αέναο Αχέροντα,
οι αγαπημένες Ώρες, οι πιο αργοβάδιστες από τους αθανάτους·13
έρχονται όμως πολυπόθητες, φέρνοντας κάτι σε όλους τους θνητούς.105
Κύπρι, κόρη της Διώνης, εσύ, καταπώς λέει ο λόγος των ανθρώπων,
έκανες τη Βερενίκη14 από θνητή αθάνατη,
σταλάζοντας αμβροσία στο στήθος της. Για τη δική σου χάρη,
θεά με τα πολλά ονόματα και τους πολλούς ναούς,
η κόρη της Βερενίκης, η Αρσινόη,15110
που μοιάζει στην ομορφιά με την Ελένη
στολίζει τον Άδωνη με όλα τα καλά.
Πλάι του κομμένοι οι καρποί που βγάζουν τα δέντρα στην ώρα τους,
πλάι του τρυφεροί κήποι που τους εφύλαξαν σε ασημένια καλαθάκια,
αλάβαστρα χρυσά με μύρο της Συρίας
και όσα γλυκίσματα πλάθουν οι γυναίκες πάνω στο σοφρά,115
ζυμώνοντας το λευκό αλεύρι με τα χρώματα όλων των λουλουδιών,
και όσα φτιάχνουν με το γλυκό μέλι και μέσα στο απαλό λάδι.
Στο πλάι του και όλα τα πουλιά κι όλα τα πλάσματα της γης.16
Έχουν στηθεί χλωρά κιόσκια που βαραίνουν από τον τρυφερό άνηθο·
νεαροί Έρωτες πετούν πάνω από το κεφάλι του120
όπως πετούν από κλαδί σε κλαδί πάνω στο δέντρο
οι νεοσσοί των αηδονιών,
δοκιμάζοντας τα φτερά τους που μεγαλώνουν.
Τι έβενος, τι χρυσάφι, τι αετοί από λευκό ελεφαντόδοντο
που φέρνουν στον Κρόνιο Δία ως οινοχόο κάποιο αγόρι·17
από πάνω του πορφυροί τάπητες πιο απαλοί κι από τον ύπνο.125
Η Μίλητος κι εκείνος που βόσκει τα κοπάδια του στη γη της Σάμου18
θα πουν: «εμείς εστρώσαμε την κλίνη για τον ωραίο Άδωνη».
Εκείνον τον κρατά στην αγκαλιά της η Κύπρις,
εκείνη ο Άδωνης με τα ρόδινά του χέρια.
Στα δεκαοχτώ ή δεκαεννέα ο γαμπρός·
δεν είναι τραχύ το φίλημά του:130
ξανθίζει ακόμα το χνούδι γύρω από τα χείλη του.
Και τώρα “έχε γεια” στην Κύπρη
που κρατάει στην αγκαλιά τον αγαπημένο της.
Τα χαράματα, με τη δροσιά, εμείς, όλες μαζί, θα τον φέρουμε έξω,
εκεί όπου παφλάζει το κύμα στο ακρογιάλι,
θα λύσουμε την κόμη μας,
θ᾽ αφήσουμε τους πέπλους να χαμηλώσουν στα σφυρά
και με γυμνωμένα στήθη θα αρχίσουμε το λιγυρό τραγούδι.135
Εσύ, αγαπημένε μας Άδωνη, είσαι, όπως λένε, ο μόνος ημίθεος
που ταξιδεύει και πάνω στη γη και στον Αχέροντα.
Αυτό δεν αξιώθηκε να το ζήσει ούτε ο Αγαμέμνων
ούτε ο μέγας Αίας, ο ήρωας της βαριάς οργής,19
ούτε ο Έκτωρ, ο πρεσβύτερος από τους είκοσι γιους της Εκάβης,
ούτε ο Πάτροκλος, ούτε ο Πύρρος,20 όταν γύρισε από την Τροία,140
ούτε οι ακόμα παλαιότεροι, οι Λαπίθες21 και οι Δευκαλίωνες,22
ούτε οι απόγονοι του Πέλοπα
ούτε η κορυφή του Άργους, οι Πελασγοί.23
Και του χρόνου, αγαπημένε μας Άδωνη, να μας έρθεις καλόγνωμος·
και τώρα ήρθες και μας βρήκες χαρούμενες, Άδωνη,
και όταν γυρίσεις, αγαπημένος θα ξανάρθεις.
ΓΟΡΓΩ
Πραξινόη, είναι ταλέντο η γυναίκα.145
Ευτυχισμένη με τα τόσα που ξέρει,
τρισευτυχισμένη που έχει τόσο γλυκιά φωνή.
Ώρα όμως και να γυρίσουμε στο σπίτι.
Είναι νηστικός ο Διοκλείδης,
και ο άνθρωπος γίνεται σκέτο ξίδι·
να μη βρεθείς κοντά του όταν πεινάει.
Χαίρε, αγαπημένε μας Άδωνη,
και χαρούμενους να μας βρεις όταν ξανάρθεις.

(μετάφραση Θ. Κ. Στεφανόπουλος)
http://www.greek-language.gr