Τὰ μαρμάρινα παιδιὰ τῆς Ἀρτέμιδος…

 

Εἶναι αὐτὰ τὰ παιδικὰ πρόσωπα, τὰ χαμογελαστά, ποὺ σχηματίζουν τὴν πομπὴ τῆς Θεᾶς ἡ ὁποία τὰ προστατεύει ἀπὸ τὴν στιγμὴ τῆς γέννησής τους. 


 
Εἶναι οἱ μικρὲς ἄρκτοι, (ὅπως τὶς ὀνόμαζαν οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοι)· αὐτὰ τὰ μαρμάρινα κορίτσια τοῦ 4ου π.Χ. αἰ. μὲ τὸ τρυφερὸ βλέμμα καὶ τὶς πλεξοῦδες στὰ μαλλιά. Πέφτουν ἀνάλαφρα οἱ πτυχωτοὶ χιτῶνες πάνω τους καὶ ὀρισμένα κρατοῦν ζωάκια στὰ χέρια τους. Σχηματίζουν πομπὴ πρὸς τὴ θεὰ Ἄρτεμη…

Τὰ εὐρήματα τοῦ ἱεροῦ τῆς Βραυρωνίας Ἀρτέμιδος ἀναδεικνύουν τὸν πολυσχιδή χαρακτῆρα τῆς φημισμένης θεᾶς, ἡ ὁποία ἄλλοτε τόνιζε τὴ θηλυκὴ καὶ εὐαίσθητη πλευρά της καὶ ἄλλοτε πρόβαλλε μία πιὸ δυναμικὴ καὶ χειραφετημένη ὄψη. Προστάτιδα τοῦ γάμου, τῆς γονιμότητος, τῶν παιδιῶν, τῆς χειροτεχνίας καὶ τῆς ὑφαντικῆς ἀπὸ τὴ μία, κι ἀπὸ τὴν ἄλλη Κυνηγέτιδα, Ταυροπόλος, Ποτνία Θηρῶν μὲ τὰ βέλη στὸν ὦμο καὶ συντροφιὰ τὸ ἐλάφι της.

 

 

Τὰ πλούσια καὶ ποικίλα ἀναθήματα μαρτυροῦν τὴ φύση τῆς λατρείας της καὶ τὰ λατρευτικὰ δρώμενα ποὺ τὴ συνόδευαν. Μία μεγαλοπρεπὴς πομπὴ ξεκινοῦσε κᾶθε πέντε χρόνια ἀπὸ τὴν Ἀκρόπολη τῶν Ἀθηνῶν γιὰ νὰ γιορτάσῃ τὰ Βραυρώνια στὸ ἱερὸ τῆς Αρτέμιδος. Ἐκεῖ γίνονταν θυσίες ἀλλὰ καὶ ἀθλητικοί, μουσικοὶ καὶ ἱππικοὶ ἀγῶνες.  

Ἡ Ἀρκτία ἀποτελοῦσε τὴ σημαντικότερη λατρευτικὴ ἐκδήλωση τῆς γιορτῆς καὶ εἶχε τὸ χαρακτῆρα θητείας καὶ μύησης γιὰ τὴν ἐνηλικίωση καὶ τὸ γάμο. Ἡ Ἄρτεμις καθοδηγοῦσε τὰ κορίτσια γιὰ τὸ πέρασμά τους ἀπὸ τὴν παιδικὴ στὴν ἐφηβικὴ ἠλικία καὶ τὰ προετοίμαζε γιὰ τὸν κύριο ρόλο τους στὴν κοινωνία.  
Τὸ κοριτσάκι (320 π.Χ.) μὲ τὸν πολύπτυχο χιτῶνα ζωσμένο ψηλὰ, συγκρατεῖ τὸ ἰμάτιο μὲ τὸ ἀριστερό της χέρι, καὶ στὸ δεξί φωλιάζει ἕνα λαγουδάκι. Δίπλα του, τὸ γυμνό αγόρι, κρατάει ἕνα πτηνό, καὶ στὸ ἄλλο χέρι, ἕνα τόπι. Στὸ τέλος τῆς πομπῆς τὸ ψηλὸ κορίτσι (300-275 π.Χ.), στέκει ἀγέρωχο καὶ συνάμα μελαγχολικό…

Στὶς αἴθουσες τοῦ μουσείου βλέπουμε πολλὰ ἀναθηματικὰ ἀνάγλυφα, καθῶς οἱ ἀρχαῖοι πίστευαν ὅτι μὲ τὴν ἀνάθεση καὶ τὴ θυσία θὰ ἀποκτοῦσαν τὴν εὔνοια τῶν θεῶν. Ὑπάρχουν ἀγάλματα παιδιῶν τὰ ὁποῖα οἱ γονεῖς ἀφιέρωναν στὴν Ἄρτεμη εἴτε ἔπειτα ἀπὸ μἰα αἴσια ἔκβαση γέννας ἤ ἔπειτα ἀπό ἴαση κάποιας ἀρρώστιας. Τὰ κορίτσια χάριζαν τὰ παιχνίδια τους στὶς προστάτιδες θεὲς τοῦ γάμου, πρὶν ἀπὸ τὴν ἐνηλικίωσή τους. 

Ἡ ἀτμόσφαιρα γλυκαίνει ἀπὸ τὰ σφαιρικὰ προσωπάκια μὲ τὰ πλούσια βοστρυχωτὰ μαλλιὰ· καὶ σὲ ἄλλα ἀγαλματάκια, οἱ λεπτοδουλεμένες κοτσίδες καὶ οἱ χωρίστρες φωτίζονται μέσα στὶς προθῆκες. Μαζὶ μὲ μέλη παιδικῶν ἀγαλμάτων, μὲ σύμβολα παιχνίδια (τόπι, πάπια, αὐγό κ.ἄ.) δηλώνουν μαζὶ μὲ τὰ κορίτσια καὶ τὰ ἀγόρια ὅτι ἡ Βραυρωνική Ἄρτεμις ἦταν καὶ θεὰ τοῦ τοκετοῦ…

Τὸ μαρμάρινο ἀγόρι κρατάει ἕνα πτηνὸ καὶ ἕνα τόπι…

ἀνιχνευτές