ΚΙ ΟΜΩΣ οι Αρχαίοι Έλληνες έτρωγαν ΣΟΥΒΛΑΚΙΑ!!!

 

 Πιάτα με θεραπευτικές ιδιότητες υπόσχεται να μας προσφέρει φέτος το «Αρχαίων Γεύσεις», αφού βασίστηκαν σε αυθεντικές αρχαίες συνταγές και μελετήθηκαν σε σχάση με τη θρεπτικότητα τους....

Αν παραγγείλετε λοιπόν για ορεκτικό παροψίδες (δηλαδή ελιές με θυμάρι και ελαιόλαδο), έχετε ένα σύμμαχο ενάντια στις λοιμώξεις του αναπνευστικού, ενώ αν ζητήσετε το δημοφιλή Κρεωκάκαβο (πανσέτα χοιρινού με γλυκόξινη σάλτσα από μέλι, θυμάρι, ξίδι και πουρέ οσπρίων), βοηθάτε την πνευματική σας διαύγεια με ένα πιάτο που έχει αντιμικροβιακές και αντιβιοτικές ιδιότητες!

 

 

 

Στο θέμα της διατροφής, είναι επιστημονικά αναγνωρισμένο ότι το καλύτερο πρότυπο διατροφής του κόσμου είναι η παραδοσιακή ελληνική κουζίνα. Ακόμα καλύτερη ήταν η αρχαία ελληνική κουζίνα που ήταν πλούσια σε δημητριακά, λαχανικά, φρούτα, γαλακτοκομικά και λάδι. Συγκεκριμένα, οι αρχαίοι έλληνες συμπεριλάμβαναν στην διατροφή τους μέλι το οποίο έτρωγαν συχνά με δημητριακά ως βραστό χυλό, τα λαχανικά και τα οπωροκηπευτικά, το ελαιόλαδο, το νερωμένο κρασί, τους καρπούς- όπως τα σύκα, το κρέας, τα καρβέλια, τους κρασομεζέδες, τα όσπρια- όπως τις φακές και τα ρεβίθια, τα κουλούρια από κριθάρι, τα γλυκά- όπως τα γλυκά ταψιού και οι μελόπιτες, τις σαλάτες, τα σουβλάκια !κ.α. Πολλά εδέσματα τα έτρωγαν ψητά ή βραστά, ενώ χρησιμοποιούσαν και καρυκεύματα στο φαγητό τους. Τρόφιμα προσέφεραν οι αρχαίοι Έλληνες στους θεούς τους ( κρέας, φρούτα, μελόπιτα και άλλα).

 

 

 

Το μέλι που προτιμούσαν οι αρχαίοι Έλληνες ( μάλιστα το εξήγαγαν ) είναι θαυμάσια για την υγεία ουσία που θα έπρεπε σήμερα να αντικαταστήσει τους επικίνδυνους για την υγεία επεξεργασμένους υδατάνθρακες όπως η ζάχαρη και τις τεχνικές γλυκαντικές ύλες.

Επιστρέφοντας στην διατροφή των Ελλήνων, πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι καλύτερη για την υγεία είναι η μεσογειακή διατροφή , αν και θα έπρεπε να αναφέρονται και να εννοούν την ελληνική .

Η ελληνικά διατροφή , περιέχει λαχανικά, όσπρια, φρούτα, γαλακτοκομικά, ελαιόλαδο που προστατεύει από καρδιοπάθειες και λίγο κρέας. Γενικά, είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και φτωχή σε λιπαρά και ιδίως σε κορεσμένα που ευθύνονται για την αρτηριοσκλήρυνση και τις καρδιοπάθειες. Το ελληνικό διαιτολόγιο περιέχει σε σημαντικά ποσά βιταμίνες και διαιτητικές ίνες. Οι τελευταίες διευκολύνουν τη λειτουργία του εντέρου και μάλιστα προστατεύουν από τον καρκίνο του παχέος εντέρου. 

 

 

Επίσης, η ελληνική διατροφή περιέχει, σε ικανοποιητικές συγκεντρώσεις, αντιοξειδωτικές ουσίες όπως είναι οι βιταμίνες Α, C, E που προστατεύουν τον οργανισμό από την δράση των ελευθέρων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες, για παράδειγμα οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, καταστρέφουν τις κυτταρικές μεμβράνες και προκαλούν μεταλλάξεις στο γενετικό υλικό- στον πυρήνα του κυττάρου. Άρα σχετίζονται με τον καρκίνο. Επίσης, σχετίζονται και με την γήρανση. Συνεπώς, οι αντιοξειδωτικές ουσίες προστατεύουν τον οργανισμό από τον καρκίνο.

 

 

 

Παράλληλα, προστατεύουν τον οργανισμό από τις καρδιοπάθειες (ιδίως το ελαιόλαδο), την γήρανση, τις λοιμώξεις και άλλες ασθένειες.

Η ελληνική κουζίνα δίνει έμφαση στο λάδι ( στο ελαιόλαδο , όχι στο λάδι που παράγεται από μεταλλαγμένη σόγια) που περιέχει την αντιοξειδωτική βιταμίνη Ε. Το παρθένο ελαιόλαδο δεν χαρακτηρίζει τις κουζίνες άλλων χωρών. Πάντως, σήμερα το ελαιόλαδο είναι, δυστυχώς ρεφινέ (διυλισμένο).

 

 

 

Το ελαιόλαδο ευθύνεται και για τη μακροζωία των Κρητικών, όπως και το κόκκινο κρασί που περιέχει τις αντιοξειδωτικές ουσίες «φλαβινοειδή» . Το κρασί, δυστυχώς, τείνει να αντικατασταθεί από την μπίρα που είναι διατροφικά απαράδεκτη, γιατί περιέχει πολλές θερμίδες και το κυριότερο περιέχει κοβάλτιο που έχει ενοχοποιηθεί για πρόκληση καρδιοπαθειών.

 

 

 

Δεδομένου ότι από τα τέλη του 20ου αιώνα διαπιστώθηκε ότι η αρτηριοσκλήρυνση που προκαλεί μικροαγγειοπάθειες και προοδευτικά μακροαγγειοπάθειες, καρδιοπάθειες καθώς και εγκεφαλικά επεισόδια, είναι στην ουσία μια φλεγμονώδης διαδικασία. Μάλιστα ενοχοποιούνται και κάποια βακτήρια όπως τα χλαμύδια. Η ελληνική κουζίνα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές και φυσικές αντιφλεγμονώδεις ουσίες όπως οι βιταμίνες Α, C, Ε. Έτσι προλαμβάνει, πέρα από τον καρκίνο και την αρτηριοσκλήρυνση.

 

 

 

Τέλος, η ελληνική κουζίνα δίνει μεγάλη σημασία και στα γαλακτοκομικά που προστατεύουν από την οστεοπόρωση και εφοδιάζουν τον οργανισμό με θρεπτικά συστατικά. Γνωστό παράδειγμα είναι η ελληνική φέτα, το ελληνικό νοστιμότατο και με λιγότερα λιπαρά, τυρί.

Τα τεχνολογικά επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων

 

Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά το ανώτερο επίπεδο του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού. Από αυτόν πήραν όλοι οι λαοί του κόσμου.

 

 

 

Σήμερα όμως ούτε αυτοί σέβονται την Ελλάδα-μητέρα του Φωτός, ούτε και εμείς οι Έλληνες φαινόμαστε αντάξιοι των μεγάλων Προγόνων μας... Αυτή είναι μία απαράδεκτη κατάσταση, που πρέπει να ανατραπεί πρώτα εδώ, στο εσωτερικό της Ελλάδας, αποβάλλοντας την μίζερη και ανθελληνική ουσιαστικώς εξουσία και πραγματοποιώντας ένα καινούργιο ξεκίνημα. Και είναι βέβαιον ότι και τότε, για μια ακόμη φορά, θα καταπλήξουμε τον σύμπαντα κόσμο και θα ξαναγράψουμε Ιστορία!

 

Ένας τομέας του Αρχαιοελληνικού Πολιτισμικού Θαύματος είναι και οι άγνωστες ακόμα πώς τις έφτιαξαν οι Πρόγονοί μας τεχνολογίες. Όπως θαυμάζουμε τα υπόλοιπα στοιχεία του Πολιτισμού των Προγόνων μας (Φιλοσοφία και Ποίηση, Θέατρο και Αρχιτεκτονική, Μουσική και Επιστήμη), έτσι και η αρχαία τεχνολογία κατέχει επάξια μία θέση περίοπτη στο Πολιτισμικό μας Οικοδόμημα. Είναι απορίας άξιον μάλιστα πώς ακριβώς έφτιαχναν οι Πρόγονοί μας πράγματα που ακόμα και σήμερα φαίνονται πολύ δύσκολα. Παρουσιάζω κάτωθι ορισμένα εξ αυτών των αιώνιων επιτευγμάτων των Προγόνων μας.

 

Ο κοχλίας του Αρχιμήδη: Τo υδραυλικό αυτό όργανo είναι επίσης γνωστό ως ατέρμων κoχλίας ή υδρόβιδα. Εφευρέθηκε από τoν Αρχιμήδη κατά τη διάρκεια τoυ ταξιδιoύ τoυ στην Αίγυπτo. Χρησίμευε στην άντληση ύδατoς από ένα χαμηλό επίπεδo σ’ ένα άλλo υψηλότερo.  

 

Oι χρήσεις τoυ από την αρχαιότητα έως σήμερα είναι πoλλές: άρδευση αγρoτικών καλλιεργειών, απαλλαγή μεταλλείων από λιμνάζoντα ύδατα, άντληση υδάτων από τα έγκατα των πλoίων και άλλες. Χρησιμoπoιείται έως σήμερα σε πoλλές χώρες, αναπτυγμένες ή μη, με πoλλές μoρφές και πoικιλία χρήσεων.

 

Η αντλία του Κτησίβιου: Η αναρρoφητική αυτή και πιεστική αντλία είναι μία από τις σημαντικότερες εφευρέσεις τoυ Κτησίβιoυ, ενός μηχανικoύ της Αλεξάνδρειας, πoυ τον ονόμασαν και «πατέρα» της Πνευματικής (δηλ. της Αερoδυναμικής).  

 

Μέσα σε δυo κυλινδρικά δoχεία κινoύνται δυo έμβoλα με αντίθετη λειτoυργία, όπου τo ένα πιέζει και τo άλλo απoρρoφά. Η κίνηση των εμβόλων δημιoυργεί κενό αέρoς και αναρρόφηση νερoύ, τo oπoίo μέσω ενός σωλήνα μεταφέρεται έξω από τo χώρo πoυ είναι βυθισμένη η αντλία. Τo όργανo υπήρξε από τα πιo διαδεδoμένα και χρησιμoπoιήθηκε από πoλλoύς λαoύς, χρησιμoπoιείται δε έως και σήμερα με πoικίλες μoρφές.

 

Ύσπληξ: H ύσπληξ αποτελείτο από δύο οριζόντια σχοινιά, που ήταν τεντωμένα μπροστά από τους δρομείς στο ύψος των γονάτων και του στήθους. Tα σχοινιά συγκρατούνταν στα άκρα τους από κατακόρυφους ξύλινους πασσάλους, τους αγκώνες, που εμφυτεύονταν μέσα σε απλούς μηχανισμούς-προδρόμους των ελατηρίων, αποτελούμενους από στριμμένα νεύρα ζώων.  

 

Oι μηχανισμοί αυτοί τοποθετούνταν σε λίθινες βάσεις. Oι αγκώνες συγκρατούνταν όρθιοι, δεσμευόμενοι ίσως με κρίκο σε σταθερό κιονίσκο, που βρισκόταν από πίσω τους. O αφέτης, που στεκόταν πίσω από τους δρομείς κρατώντας τα δύο σχοινιά χειρισμού, έθετε σε λειτουργία το μηχανισμό. Mε μιαν απότομη κίνηση απελευθέρωνε τους προεντεταμένους αγκώνες, οι οποίοι έπεφταν απότομα στο έδαφος συμπαρασύροντας όλο το εμπόδιο και επιτρέποντας την εκκίνηση στους δρομείς.

 

Χωροβάτης: Ένα πολύ αξιόλογο αρχιτεκτονικό και τοπογραφικό όργανο, πρόγονος του σημερινού αλφαδιού, που χρησιμοποιείτο στη μέτρηση των κλίσεων διαφόρων επιφανειών, σε τοπογραφικές σκοπεύσεις κ.ά.

 

Χάλκινος πρίων: Μεγάλo χάλκινo πριόνι τoυ 16oυ-15oυ π.Χ. αι. Απoτελoύσε εργαλείo ξυλoυργoύ. Σύμφωνα με τη μυθoλoγία, εφευρέτης τoυ ήταν o Τάλως, ανιψιός τoυ Δαιδάλoυ, που κατόπιν τον σκότωσε απ’ την ζήλια του ο θείος του (φοβούμενος πως θα τον ξεπεράσει). Eμπνεύστηκε την κατασκευή τoυ από τo σαγόνι φιδιoύ ή από τη ραχoκoκαλιά ενός ψαριoύ.

 

Υπολογιστής των Αντικυθήρων: Είναι ένας μηχανισμός πoυ, μαζί με άλλα σημαντικά ευρήματα, βρέθηκε στo ναυάγιo των Αντικυθήρων. Aνελκύστηκε τo 1901 από σφoυγγαράδες της Σύμης.

   

O μηχανισμός αυτός έφερε συνoλικά 30 διαφoρετικά γρανάζια, κατασκευασμένα στo χέρι, τα oπoία έμπαιναν σε λειτoυργία από έναν άξoνα πoυ βρισκόταν στo πλάι τoυ μηχανισμoύ και έδειχναν τις κινήσεις τoυ ήλιoυ και της σελήνης στo Ζωδιακό κύκλο. Τo όργανo αυτό απoτελεί την πεμπτoυσία της παράδoσης στoυς μηχανισμoύς με γρανάζια πoυ αναπτύχθηκε κατά την ελληνιστική περίoδo.

 

Ηλιακό ρολόι: Αυτό στη μια του όψη φέρει κατάλογο 36 τοποθεσιών στα ελληνικά και στην πίσω όψη υπάρχει ο γνώμων, οι μνήμες και γωνιόμετρο αριθμημένο από 0 έως 90 μοίρες.

 

Ατμοτηλεβόλο του Αρχιμήδη: Ήταν ένα πολεμικό όπλο που εκτόξευε μπάλες βάρους ενός ταλάντου (περίπου 23 χλγμ.) σε απόσταση 6 σταδίων (περίπου 1.100 μ.)! Λειτουργούσε με την ατμοσυμπίεση.  

 

Είναι το πρώτο παγκοσμίως όπλο που λειτουργούσε με ατμό. Το εφεύρε ο Αρχιμήδης στη διάρκεια της πολιορκίας των Συρακουσών από τους Ρωμαίους (213-211 π.Χ.). Με το όπλο ασχολήθηκε αργότερα και ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, που το ονόμασε αρχιτρόνιτο (από τις λέξεις Αρχιμήδης και τρώννυμι) και έκανε τα πρώτα κατασκευαστικά σχέδια του όπλου.  

 

Αιολόσφαιρα του Ήρωνα: O περιστρoφικός ατμoστρόβιλoς πoυ εφεύρε o Ήρωνας έμεινε γνωστός στην ιστoρία ως Αιολόσφαιρα ή Αιόλoυ πύλη. Mέσω ενός βραστήρα το νερό ατμοποιείται και ο ατμός, μέσω δύo λυγισμένων σε oρθή γωνία σωλήνων, καταλήγει σε μια σφαίρα με ειδικές βαλβίδες. Η σφαίρα αυτή φέρει δύo ακρoφύσια διαμετρικά τoπoθετημένα και λυγισμένα με τέτoιo τρόπo, που η πίεση τoυ ατμoύ, διαφεύγoντας μέσα απ’ αυτά, κάνει τη σφαίρα να κινείται περιστρoφικά.

 

Μινωικός πέλεκυς: Χάλκινoς πέλεκυς με κερατόσχημες απoλήξεις από την περιoχή Καρφί της Κρήτης (1100 π.Χ.). Τo εργαλείo συγκρατείτο πάνω σε ξύλινo στειλεό με τη βoήθεια δερμάτινων ιμάντων. Χρησιμoπoιείτο για την κoπή και επεξεργασία των ξύλων. O λίθινoς πέλεκυς ήταν γνωστός ήδη από την Παλαιoλιθική περίoδo. Λειτoυργoύσε ως χρηστικό εργαλείo, αλλά και ως φoνικό όπλo...

 

Δρ. Γιάννης Ελευθερίου

elora

Τι θα έλεγε ο Πλάτων στους σημερινούς Έλληνες: «Όχι στη μετανάστευση, κάντε Επανάσταση»

 



Τα λόγια των αρχαίων μας σοφών είναι διαχρονικά. 

Οι συμβουλές και οι παροτρύνσεις τους αντηχούν στην αιωνιότητα για να καθοδηγούν εμάς, τους απογόνους τους, όπως και τους Έλληνες που θα διαδεχθούν τη δική μας γενιά, στην οδό της Πολιτικής Αρετής, της Ελευθερίας και του Μεγαλείου.


 

Δυστυχώς, το σάπιο και κατοχικό εκπαιδευτικό μας σύστημα φρόντισε να μη διδαχθούμε ποτέ τους φιλοσόφους μας, από το φόβο μην εμπνευστούμε από τα λόγια τους και ξεσηκωθούμε απέναντι στους τυράννους μας. Το ίδιο εκπαιδευτικό σύστημα που αναλώνει τις ώρες διδασκαλίας σε γνώσεις σχολαστικές, θεοκρατικές, στείρες και αποβλακωτικές και το οποίο τώρα, με τις μεταρρυθμίσεις της Διαμαντοπούλου, ολοκληρώνεται ως σκοταδιστικός μηχανισμός. (Αλλά αυτά είναι μια πολύ μεγάλη συζήτηση). Στο θέμα μας: 

 

 

 

Ξεφυλλίζοντας τους «Νόμους» του Πλάτωνα, έπεσα επάνω στο ακόλουθο απόσπασμα που είναι σαν να γράφτηκε σήμερα. Το παραθέτω: «Ακόμα κι όταν η πατρίδα κινδυνεύει να σκλαβωθεί ή να πέσει στα χέρια ανάξιων κυβερνητών, είναι προτιμότερο να επαναστατήσεις παρά να την εγκαταλείψεις και να καταφύγεις στην εξορία. » Είναι προτιμότερο να υποφέρουμε όλες αυτές τις ταλαιπωρίες παρά να δεχτούμε αλλαγή του πολιτεύματός μας με κάποιο άλλο που θα κάνει τους ανθρώπους χειρότερους» (Πλάτων, «Νόμοι», ΣΤ΄, 770e)

 

 

 

Τι μας συμβουλεύει ο Πλάτων; (ΠΡΟΣΟΧΗ: Ο Πλάτων, όχι ο Μαρξ ή κάποιος άλλος «γνωστός επαναστάτης»…). Περιγράφοντας μια κατάσταση όμοια με αυτή που βιώνουμε τώρα, παροτρύνει τους Έλληνες να ξεσηκωθούν παρά να φύγουν. Ευθέως μιλά για Επανάσταση αρνούμενος σε κάθε περίπτωση τη μετανάστευση. Και επισημαίνει ότι είναι προτιμότερο να υποφέρουμε τις ταλαιπωρίες των πολιτικών αγώνων και των συγκρούσεων παρά να δεχθούμε την αλλαγή του πολιτεύματός μας.

 

 

 

Ας ακούσουμε τον Πλάτωνα λοιπόν και ας ξεσηκωθούμε! Ήδη έχουμε κάνει την αρχή με τις μεγαλειώδεις μας διαδηλώσεις, ας ολοκληρώσουμε ό,τι ξεκινήσαμε και ας απελευθερώσουμε την πατρίδα μας, δηλαδή τους εαυτούς μας -γιατί πατρίδα είναι οι άνθρωποι-, από τους ανάξιους κυβερνήτες που μας ξεπουλούν και υποδουλώνουν!

 

 

Υ.Γ. Κάποτε άκουσα σε μια παρέα «αριστερών» ότι ο Πλάτων ήταν… «ολιγαρχικός». Όπως αντιλαμβάνεστε εκείνοι οι «αριστεροί» δεν είχαν διαβάσει ποτέ Πλάτωνα… 

Στέφανος Μυτιληναίος

πηγη

Το Μαντείο των Δελφών, πέρα από τους μύθους και τις εικασίες

 



































Έτσι και αφήσεις το κουβάρι να ξετυλιχτεί απ’ τις κορφές του Παρνασσού, αυτό θα διασχίσει δρυμούς, βράχους, μονοπάτια, αρχαίους ναούς, ξωκλήσια, μυγδαλιές, ελαιώνες και θα πάρει το δρόμο προς τη θάλασσα..

Εκεί όπου ο μύθος προτιμούσε να ξετυλίγει τον δικό του πηγαιμό προς το ιερό βουνό.
Το βουνό πάνω απ’ το Κρισσαίο Πεδίο με το Ιερό των Δελφών που έγινε ο «Ομφαλός της Γης» και που τόσοι διάβηκαν για να ακούσουν έναν χρησμό, να πάρουν ένα σημάδι για τη ζωή τους.

Το κουβάρι αυτό δεν έχει σταματήσει να ξετυλίγεται μέχρι σήμερα. Ο χρόνος μπορεί να έχει επέμβει με τον δικό του τρόπο, αλλά το μόνο που έχει καταφέρει είναι να σμιλεύσει την ομορφιά της φύσης σε κάθε του πέρασμα.

Την φύση που παίρνει αγκαλιά την ιστορία και μαζί τριγυρνούν στα μέρη που έζησαν πολλά και που τους διηγούνται ακόμα και σήμερα πολλά περισσότερα..

Ιστορία

Στους πρόποδες του Παρνασσού, στο υποβλητικό φυσικό τοπίο που σχηματίζεται ανάμεσα σε δύο θεόρατους βράχους, τις Φαιδριάδες, βρίσκεται το πανελλήνιο ιερό των Δελφών και το πιο ξακουστό μαντείο της αρχαίας Ελλάδας. Οι Δελφοί ήταν ο ομφαλός της γης, όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, συναντήθηκαν οι δύο αετοί που έστειλε ο Δίας από τα άκρα του σύμπαντος για να βρει το κέντρο του κόσμου, και για πολλούς αιώνες αποτελούσαν το πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο και το σύμβολο της ενότητας του αρχαίου ελληνισμού.

Η ιστορία των Δελφών χάνεται στην προϊστορία και στους μύθους των αρχαίων Ελλήνων. Σύμφωνα με την παράδοση, εδώ αρχικά υπήρχε ιερό αφιερωμένο στη γυναικεία θεότητα της Γης, και φύλακάς του ήταν ο φοβερός δράκοντας Πύθων. Ο Απόλλωνας σκότωσε τον Πύθωνα και το δικό του ιερό ιδρύθηκε από Κρήτες που έφθασαν στην Κίρρα, το επίνειο των Δελφών, με τη συνοδεία του θεού, μεταμορφωμένου σε δελφίνι. Ο μύθος αυτός σχετικά με την κυριαρχία του Απόλλωνα επιβίωσε σε εορταστικές αναπαραστάσεις που γίνονταν στους Δελφούς, τα Σεπτήρια, τα Δελφίνια, τα Θαργήλεια, τα Θεοφάνεια, και, βέβαια, τα περίφημα Πύθια, που τελούνταν για να θυμίζουν τη νίκη του θεού εναντίον του Πύθωνα και περιελάμβαναν μουσικούς διαγωνισμούς και γυμνικούς αγώνες.

Τα παλαιότερα ευρήματα στην περιοχή των Δελφών χρονολογούνται στη νεολιθική εποχή (4000 π.Χ.) και προέρχονται από το Κωρύκειο Άντρο, σπήλαιο στον Παρνασσό, όπου τελούνταν οι πρώτες λατρείες. Εντός των ορίων του ιερού βρέθηκαν κατάλοιπα μυκηναϊκού οικισμού και νεκροταφείου. Τα ίχνη κατοίκησης είναι ελάχιστα και πολύ αποσπασματικά μέχρι τον 8ο αι. π.Χ., περίοδο κατά την οποία επικράτησε οριστικά η λατρεία του Απόλλωνα και άρχισε η ανάπτυξη του ιερού και του μαντείου. Προς το τέλος του 7ου αι. π.Χ. οικοδομήθηκαν οι πρώτοι λίθινοι ναοί, αφιερωμένοι ο ένας στον Απόλλωνα και ο άλλος στην Αθηνά, που επίσης λατρευόταν επίσημα, με την επωνυμία «Προναία› ή «Προνοία› και είχε δικό της τέμενος. Σύμφωνα με φιλολογικές μαρτυρίες και αρχαιολογικά ευρήματα, στους Δελφούς λατρεύονταν, ακόμη, η Άρτεμις, ο Ποσειδώνας, ο Διόνυσος, ο Ερμής, ο Ζευς Πολιεύς, η Υγεία και η Ειλείθυια.

Με το ιερό συνδέεται ο θεσμός της αμφικτυονίας, της ομοσπονδίας από δώδεκα φυλές της Θεσσαλίας και της Στερεάς, που αποτελούσε αρχικά θρησκευτική ένωση, ενώ αργότερα απέκτησε και πολιτική σημασία. Η δελφική αμφικτυονία είχε τον έλεγχο της περιουσίας και λειτουργίας του ιερού, αφού όριζε τους ιερείς και τους άλλους αξιωματούχους, εκλέγοντάς τους πάντα από κατοίκους των Δελφών. Υπό την προστασία και τη διοίκησή της τον 6ο αι. π.Χ. το ιερό εδραίωσε την αυτονομία του έναντι των διεκδικητών του (Α΄ Ιερός πόλεμος), αύξησε την πανελλήνια θρησκευτική και πολιτική επιρροή του, μεγάλωσε σε έκταση και αναδιοργάνωσε τα Πύθια, τους δεύτερους σε σημασία πανελλήνιους αγώνες μετά τους Ολυμπιακούς, που τελούνταν κάθε τέσσερα χρόνια.

Η περίοδος από τον 6ο έως τον 4ο αι. π.Χ. συμπίπτει με τη μεγάλη ακμή του δελφικού μαντείου. Οι χρησμοί του, που θεωρούνταν οι πιο αξιόπιστοι, εκφράζονταν από την Πυθία, ιέρεια του μαντείου, και ερμηνεύονταν από τους ιερείς του Απόλλωνα. Πόλεις, ηγεμόνες και απλοί άνθρωποι έσπευδαν να συμβουλευθούν το θεό και εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους με λαμπρά αναθήματα, που σταδιακά κατέκλυσαν το ιερό. Η φήμη του μαντείου έφθασε στα πέρατα του κόσμου και η έναρξη της λειτουργίας του χανόταν στα βάθη της αρχαιότητας και του μύθου.

Πιστεύεται ότι το δελφικό μαντείο διατύπωσε καθοριστικές προβλέψεις σχετικά με τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα, την Αργοναυτική εκστρατεία και τον Τρωικό πόλεμο, ενώ βεβαιωμένος είναι ο σπουδαίος ρόλος της γνωμοδότησής του στην ίδρυση των ελληνικών αποικιών. Ακριβώς, όμως, το γόητρο και η ισχύς των Δελφών προκάλεσαν δύο ακόμη Ιερούς Πολέμους, στα μέσα του 5ου και στα μέσα του 4ου αι. π.Χ. Κατά τον 3ο αι. π.Χ. μία νέα πολιτική και στρατιωτική δύναμη εμφανίζεται στο προσκήνιο, οι Αιτωλοί, που εκφράζουν τη δυναμική τους παρουσία στο ιερό με διάφορα αναθήματα. Κατά την περίοδο της ρωμαϊκής κυριαρχίας (μετά το 168 π.Χ.) οι Δελφοί άλλοτε ευνοήθηκαν και άλλοτε λεηλατήθηκαν από τους αυτοκράτορες, όπως από το Σύλλα το 86 π.Χ.

Η παρακμή του μαντείου επήλθε με το φιλοσοφικό κίνημα του ορθολογισμού τον 3ο αι. π.Χ., ωστόσο, το τυπικό στη λειτουργία του έμεινε αναλλοίωτο έως το 2ο αι. μ.Χ., την εποχή του Αδριανού. Το 394 μ.Χ. δόθηκε οριστικό τέλος στη λειτουργία του μαντείου με διάταγμα του βυζαντινού αυτοκράτορα Θεοδοσίου Α΄. Με την επικράτηση του Χριστιανισμού οι Δελφοί έγιναν έδρα επισκοπής, αλλά εγκαταλείφθηκαν στις αρχές του του 7ου αι. μ.Χ., εποχή επέλασης των Σλάβων. Σταδιακά το αρχαίο ιερό επιχώσθηκε και καλύφθηκε ενώ, πολύ αργότερα, πάνω στα θαμμένα ερείπιά του εγκαταστάθηκε ένα ολόκληρο χωριό, το Καστρί, που στους νεότερους χρόνους δέχθηκε τις επισκέψεις των αρχαιόφιλων περιηγητών.

Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες και αξιωματούχοι άλλοτε ευνοούν το ιερό με μεγάλες χρηματικές παροχές και άλλοτε συντελούν στη φθορά του. Αυτή την εποχή και ειδικότερα τον 2ο αι. μ.Χ., επισκέπτεται τους Δελφούς και ο περιηγητής Παυσανίας ο οποίος και μας άφησε, στο βιβλίο «ΦΩΚΙΚΑ», πολύτιμη λεπτομερή περιγραφή των όσων μνημείων είδε καθώς και των μύθων, που συνδέονται με αυτά. Η διεξοδική περιγραφή του συνέβαλε σημαντικά στην ανασύνθεση του χώρου.

Με την επικράτηση του Χριστιανισμού και την καταδίωξη της ειδωλολατρίας οι Δελφοί παρακμάζουν. Το ιερό εγκαταλείπεται και ο τελευταίος χρησμός της Πυθίας λέγεται πως δόθηκε στον αυτοκράτορα Ιουλιανό τον παραβάτη (361-363 μ.Χ.) που είχε προσπαθήσει να ξαναζωντανέψει το μαντείο:

Είπατε τω βασιληι , χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά,
Ουκέτι Φοίβος έχει καλύβαν ου μαντίδα δάφνην,
ου παγάν λαλεούσαν, απέσβετο και λάλον ύδωρ.

«πέστε του βασιλιά:
γκρεμίστηκαν οι πλουμιστές αυλές εχάθη, δεν έχει
ο Φοίβος πια καλύβι, ούτε προφητικιά έχει δάφνη
μήτε πηγή που να λαλά και το μελητικό νερό βουβάθη».

Μετάφραση Ν.Καζαντζάκη

Η έρευνα στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών άρχισε γύρω στο 1860 από Γερμανούς. Το 1891 οι Γάλλοι πήραν από την ελληνική κυβέρνηση έγκριση για διεξαγωγή συστηματικών ερευνών και τότε άρχισε η λεγόμενη «Μεγάλη Ανασκαφή›, αφού πρώτα απομακρύνθηκε το χωριό Καστρί. Κατά τη διάρκειά της ήλθαν στο φως εντυπωσιακά ευρήματα, ανάμεσα στα οποία και περίπου 3.000 επιγραφές, που αποκαλύπτουν διάφορες πτυχές του αρχαίου δημοσίου βίου. Σήμερα, οι εργασίες στο χώρο των δύο δελφικών ιερών συνεχίζονται με τη συνεργασία της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και της Γαλλικής Σχολής, με ανασκαφική αλλά και αναστηλωτική δραστηριότητα. Το μοναδικό μνημείο που διέθετε το αρχαίο υλικό για τη σχεδόν πλήρη αναστήλωσή του ήταν ο θησαυρός των Αθηναίων, που αποκαταστάθηκε το 1903-1906 από τους Γάλλους με έξοδα του Δήμου Αθηναίων. Άλλα μνημεία που έχουν αναστηλωθεί είναι ο βωμός των Χίων, ο ναός του Απόλλωνα και η θόλος.

Η σπουδαιότητα του μαντείου

Για το ιστορικό, τις τελετές, τους χρησμούς του μαντείου των Δελφών έχουν γράψει όλοι οι μεγάλοι της Ελληνικής, Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής ιστορίας. Ανάμεσα τους οι Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Ευριπίδης, Σοφοκλής, Πλάτωνας, Αριστοτέλης, Πίνδαρος, Αισχύλος, Ξενοφώντας, Διόδωρος, Παυσανίας, Οβίδιος, Λουκιανός και βέβαια ο Πλούταρχος. Ο τελευταίος μάλιστα έχει στο ενεργητικό του πλούσιο έργο σχετικό με τις τελετές και τις παραδόσεις του μαντείου . Βέβαια, ο ίδιος φαίνεται να είναι και ιερέας στο μαντείο, κατέχοντας διπλή ιδιότητα.

Παρά τη διπλή του ιδιότητα, το έργο του Πλούταρχου είναι μια ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών για τις πρακτικές του μαντείου. Για παράδειγμα, μας πληροφορεί ότι σε εποχές μεγάλης δόξας του μαντείου, το ρόλο της Πυθίας δεν έπαιζε μόνο μια ιέρεια, αλλά μέχρι και τρεις. Αρχικά, οι ιέρειες αυτές ήταν νεαρές παρθένες, συμβολίζοντας την αγνότητα του πνεύματος, αλλά στην πορεία, αντικαταστάθηκαν από ώριμες γυναίκες της περιοχής. Ο λόγος που έγινε αυτό δεν είναι ξεκάθαρος: μια από τις θεωρίες σχετίζεται με τον Εχεκράτη το Θεσσαλό, ο οποίος ερωτεύτηκε τη νεαρή ιέρεια, την απήγαγε και την κακοποίησε. Γενικά πάντως η Πυθία εμφανίζεται σαν μια εξαιρετικά μορφωμένη γυναίκα, και οι χρησμοί της έχουν τη μορφή πεντάμετρων ή εξάμετρων στίχων.

Η προσέλευση στο μαντείο

Η διαδρομή που ακολουθούν οι επισκέπτες του μαντείου φαίνεται να είναι ένα από τα κεντρικά σημεία στη λειτουργία του, αλλά και στο μύθο που τη συνοδεύει. Όλα ξεκινούν από την παραδοχή ότι οι επισκέπτες είναι ήδη πληροφορημένοι για τη λειτουργία του μαντείου και φτάνουν σε αυτό προετοιμασμένοι να λάβουν πολύ σημαντικές και έγκυρες πληροφορίες για το τι τους επιφυλάσσει το μέλλον - γι' αυτό άλλωστε και ξεκινούν από την πόλη τους να κάνουν αυτό το δύσκολο για εκείνη την εποχή ταξίδι. Μια από τις πρώτες τους ενέργειες, αφού φτάσουν στο χώρο, είναι να συζητήσουν το πρόβλημά τους με τους ιερείς, έτσι ώστε να τεθεί το ερώτημα με τον κατάλληλο τρόπο στην ιέρεια. Κατόπιν, οδηγούνται στους χώρους του μαντείου κρατώντας φύλλα δάφνης, συμβολικά του δύσκολου ταξιδιού, πριν περάσουν στο Άδυτο, όπου και θα συναντήσουν την Πυθία. Εκεί θα θέσουν το ερώτημά τους με τη μορφή που ορίστηκε σε συνεργασία με τους ιερείς, θα λάβουν το χρησμό για τον οποίο ήρθαν, και θα επιστρέψουν στην πόλη τους.

Βέβαια, από εκεί και μετά ξεκινά η διαδικασία ερμηνείας του χρησμού, καθώς παραδοσιακά οι απαντήσεις της ιέρειας έχουν τέτοια μορφή ώστε η ερμηνεία τους να μην είναι μονοσήμαντη! Όλοι γνωρίζουμε το "ηξεις αφήξεις ου θνήξεις εν πολέμω", το οποίο ερμηνεύεται θετικά αν κάποιος χωρίσει τη φράση σε δύο προτάσεις ακριβώς μετά το "αφήξεις" (δηλαδή "θα πας και θα γυρίσεις, δε θα πεθάνεις στον πόλεμο"), αλλά αρνητικά αν η διαίρεση γίνει μετά το "ου" ("θα πας και δε θα γυρίσεις, θα πεθάνεις στον πόλεμο").

Ένα πιο ενδιαφέρον παράδειγμα για την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας σχετίζεται με την εκστρατεία του βασιλιά των Περσών Ξέρξη, γιου του Δαρείου, το 480 π.Χ. Οι χρησμοί του μαντείου προς τους Αθηναίους ήταν εξαιρετικά δυσοίωνοι, ενώ σε κάποια φάση μιλούσαν για "ξύλινα τείχη". Αντίστοιχα, οι Σπαρτιάτες έλαβαν ένα χρησμό που εν ολίγοις τους προειδοποιούσε ότι ο εχθρός δε θα αποθαρρυνθεί εύκολα και δε θα υποχωρήσει παρά μόνο όταν διαμελίσει την πόλη και το βασιλιά της. Η ιστορία επιβεβαιώνει το μαντείο και οι 300 ηρωικοί Σπαρτιάτες συντρίβονται στις Θερμοπύλες - κατόπιν, οι Πέρσες στρέφονται στο κοντινό Αρτεμίσιο, όπου και αποκρούουν τις επιθέσεις των Αθηναίων στη θάλασσα. Σε αυτό το σημείο όμως, επιβεβαιώνεται η προφητεία προς τους Δελφιείς σχετικά με τη βοήθεια των ανέμων: επί τρεις μέρες λυσσαλέοι άνεμοι σφυροκοπούν τον περσικό στόλο, καταστρέφοντας σχεδόν το 20% των πολεμικών και μεταγωγικών σκαφών, αφήνοντας όμως ανέγγιχτα τα Αθηναϊκά πλοία! Εν τω μεταξύ, στην Αθήνα ο Θεμιστοκλής ερμηνεύει το χρησμό περί ξύλινων τειχών ως προτροπή να χρησιμοποιηθεί το ασήμι από τα ορυχεία του Λαυρίου για να ετοιμαστούν κι άλλα πλοία και εκκενώνει την Αθήνα κατευθύνοντας τους κατοίκους στην κοντική ("ιερή", σύμφωνα με το μαντείο) Σαλαμίνα. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία, καθώς ο Θεμιστοκλής διέλυσε τον Περσικό στόλο στη Σαλαμίνα, η Αθήνα σώθηκε από τον εξ ανατολών κίνδυνο , καθιστώντας έτσι το μαντείο πιο δημοφιλές από ποτέ.

Η Πυθία και οι.. παραισθήσεις

Ένα από τα πιο γνωστά χαρακτηριστικά που συνοδεύει το μαντείο έχει να κάνει με την κατάσταση έκστασης της ιέρειας την ώρα που έδινε τους χρησμούς, τα ακατάληπτα λόγια, καθώς και τους καπνούς οι οποίοι λέγεται ότι έβγαιναν από τους βράχους..

Θα σταθούμε σε αυτό το σημείο καθώς έχουν διατυπωθεί πολλές θεωρίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο προκαλούνταν αυτή η έκσταση στην Πυθία, και θέλοντας να βάλουμε ορισμένα πράγματα στη θέση τους..

Τα τελευταία χρόνια διάφοροι ξένοι επιστήμονες υποστηρίζουν πως ο καπνός αυτός που "λέγεται" ότι έβγαινε από τους βράχους, φαίνεται να είναι αιθυλένιο, ο μόνος από τους υδατάνθρακες όπως λένε, που έχει τη γλυκιά, όμορφη μυρωδιά που περιγράφει ο Πλούταρχος πως αναδυόταν στο μαντείο.

Κανείς από αυτούς όμως, παρ'όλα τα επιστημονικά διαπιστευτήρια τους, δε φαίνεται να γνωρίζει πως το αιθυλένιο, δεν πληροί τις προϋποθέσεις, εφόσον είναι αέριο άχρωμο και άοσμο.

Και κάτι πολύ σημαντικό, που από μόνο του μπορεί να εξηγήσει αυτό που τόσο φαίνεται να "δυσκολεύει" τους ξένους επιστήμονες, όπως θα αναλύσουμε παρακάτω. Το αιθυλένιο παράγεται από όλους τους φυτικούς ιστούς. Είναι φυσική ορμόνη που επιδρά στην ωρίμανση και τη γήρανση και είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση των χρωστικών της χλωροφύλλης, το πέσιμο των φύλλων και την ωρίμανση των φρούτων, πιθανόν ενεργοποιώντας συστήματα ενζύμων που σχετίζονται με την ωρίμανση.

Αναρωτιέται λοιπόν κανείς πώς είναι δυνατόν να μη γνωρίζουν οι επιστήμονες τις ιδιότητες αυτές του αιθυλένιου.. εκτός και αν πρόκειται για σκόπιμη παραγνώριση που αποσκοπεί στην μείωση της σημαντικότητας του μαντείου και της Πυθίας. Ιδιαίτερα τη στιγμή που όπως είναι γνωστό, η δάφνη ήταν το ιερό δέντρο του Απόλλωνα, και βρισκόταν τόσο μέσα στο μαντείο όσο και στο Άδυτο της Πυθίας, ενώ υπάρχουν πλήθος αρχαίες αναφορές που κάνουν λόγο για τα φύλλα δάφνης που μασούσε η Πυθία για να δώσει τους χρησμούς.

Στη δάφνη αποδίδονται φαρμακευτικές ιδιότητες από τα προϊστορικά χρόνια. Έχει μυρωδιά γλυκιά και ταυτόχρονα πιπεράτη (αλήθεια, πόσο ταιριάζει η περιγραφή με αυτήν του Πλούταρχου, σε αντιδιαστολή με το άοσμο αιθυλένιο!)

Και ερχόμαστε τώρα στο αιθυλένιο, το οποίο ως φυσική ορμόνη υπάρχει σε όλους τους φυτικούς ιστούς (επιταχύνοντας την ωρίμανση και τη γήρανση τους) άρα και στο δέντρο της δάφνης. Εάν σκεφτούμε πως το δέντρο βρισκόταν σε χώρο κλειστό, όπως το Άδυτο της Πυθίας, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως η γλυκιά, όμορφη μυρωδιά που περιγράφει ο Πλούταρχος, μπορούσε κάλλιστα να προέρχεται από τη δάφνη, και όχι από κάποιο άοσμο αέριο, το οποίο μάλιστα απλά "πιστεύεται πως υπάρχει" ..

Εκείνο που ξέρουμε με σιγουριά είναι ότι πρόκειται για ένα φυτό με πολλές και πολύτιμες ιδιότητες. Αυτές οι εξαγνιστικές και ηρεμιστικές ιδιότητες καθιστούν απλή και αυτονόητη της συσχέτισή της με το απολλώνιο φως, τη γνώση και τη μαντική, αλλά και την παρουσία της σε έθιμα και παραδόσεις από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας.

Τα παραπάνω ας γίνουν τροφή για σκέψη σε όσους βιάζονται να παπαγαλίσουν εκείνους που προσπαθούν να μετατρέψουν το υπερφυσικό σε ..φυσικό, χρησιμοποιώντας όμως αδόκιμες για την επιστήμη εκφράσεις, όπως "νομίζεται" και "πιστεύεται", αγνοώντας αυτό που όντως υπήρξε και αντικαθιστώντας το με κάτι που "πιστεύεται" πως υπάρχει..

Η προέλευση του ονόματος της Πυθίας

Το όνομα «Πυθία» προέρχεται από το Πυθώ, το οποίο ήταν το αρχικό όνομα των Δελφών. (Πυθώ από το πύθομαι= φθείρω, αλλοιώνω, αποσυνθέτω ή από το πυνθάνομαι= μανθάνω, πληροφορούμαι, εξετάζω, ερευνώ. Το Δελφοί προέρχεται από το δελφός που σημαίνει μήτρα, π.χ. αδελφοί= από την ίδια μήτρα). Οι Έλληνες απέδωσαν το όνομα αυτό στο τοπωνύμιο για να περιγράψουν την αποσύνθεση του σώματος του Πύθωνα αφότου τον σκότωσε ο Απόλλωνας.

Διαβάζουμε στον Ομηρικό ύμνο για τον Πύθιο Απόλλωνα, στον οποίο αναφέρεται αρχικά η καταγωγή του μαντείου των Δελφών:

ἐνταυθοῖ νῦν πύθευ ἐπὶ χθονὶ βωτιανείρῃ:
οὐδὲ σύ γε ζώουσα κακὸν δήλημα βροτοῖσιν
ἔσσεαι, οἳ γαίης πολυφόρβου καρπὸν ἔδοντες 365
ἐνθάδ' ἀγινήσουσι τεληέσσας ἑκατόμβας:
οὐδέ τί τοι θάνατόν γε δυσηλεγέ' οὔτε Τυφωεὺς
ἀρκέσει οὔτε Χίμαιρα δυσώνυμος, ἀλλά σέ γ' αὐτοῦ
πύσει Γαῖα μέλαινα καὶ ἠλέκτωρ Ὑπερίων.
ὣς φάτ' ἐπευχόμενος: τὴν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε. 370
τὴν δ' αὐτοῦ κατέπυσ' ἱερὸν μένος Ἠελίοιο,
ἐξ οὗ νῦν Πυθὼ κικλήσκεται: οἳ δὲ ἄνακτα
Πύθιον ἀγκαλέουσιν ἐπώνυμον, οὕνεκα κεῖθι
αὐτοῦ πῦσε πέλωρ μένος ὀξέος Ἠελίοιο.

Ο ύμνος περιγράφει αναλυτικά τον τρόπο με τον οποίο ο Απόλλωνας επέλεξε τους πρώτους ιερείς του, τους οποίους επέλεξε από το "γοργό πλοίο" τους. Ήταν "Κρήτες από την πόλη του Μίνωα της Κνωσού", που ταξίδευαν στην αμμώδη Πύλο. Αλλά ο Απόλλωνας, ένα από τα λατρευτικά επίθετα του οποίου ήταν "Δελφίνιος", πήδηξε στο πλοίο με τη μορφή δελφινιού. Ο Απόλλωνας αποκάλυψε τον εαυτό του στους τρομοκρατημένους Κρήτες, και πρόσταξε να τον ακολουθήσουν μέχρι τον "τόπο στον οποίο θα έχετε πλούσιες προσφορές".

Οι Κρήτες "χόρεψαν στο χρόνο και ακολούθησαν, τραγουδώντας ιή παιήον, όπως στους παιάνες των Κρητών, στο στήθος των οποίων η θεία Μούσα έχει τοποθετήσει μελένιας φωνής τραγούδισμα".

Ο GL Huxley παρατηρεί, "Αν ο Ύμνος στον Δελφικό Απόλλωνα φανερώνει κάποιο ιστορικό μήνυμα, αυτό είναι πάνω απ 'όλα ότι κάποτε υπήρχαν Κρήτες ιερείς στους Δελφούς".

Ο Robin Lane Fox σημειώνει ότι Κρητικά χάλκινα αντικείμενα συναντάμε στους Δελφούς από τον όγδοο αιώνα και μετά, και πως Κρητικά γλυπτά βρίσκονται αφιερωμένα στο μαντείο από το 620-600 π.Χ. περίπου: "Τα αφιερώματα στο χώρο δεν μπορούν να προσδιορίσουν την ταυτότητα του ιερατείου των Δελφών", παρατηρεί, "αλλά για πρώτη φορά έχουμε ένα σαφές κείμενο για να θέσουμε δίπλα στα αρχαιολογικά δεδομένα."

Ένας από τους πρώτους επισκέπτες σε αυτά τα "λαγκάδια του Παρνασσού», στο τέλος του όγδοου αιώνα, ήταν ο Ησίοδος, στον οποίο έδειξαν και τον ομφαλό.

Επίλογος

Στη νεότερη εποχή, ο χώρος των Δελφών συνδέθηκε με την προσπάθεια αναβίωσης της δελφικής ιδέας, από τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό και τη σύζυγό του Εύα Πάλμερ, οι οποίοι παρουσίασαν δύο παραστάσεις αρχαίου δράματος, το 1927 και το 1930, θέλοντας να δημιουργήσουν ένα νέο πνευματικό ομφαλό της γης.

Οι Δελφοί σήμερα αποτελούν έναν από τους βασικούς πόλους ανάδειξης του κλασσικού και σύγχρονου πολιτισμού. Εδώ εδρεύει επίσης και το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, που κάθε χρόνο φιλοξενεί σημαντικές θεατρικές, μουσικές, εικαστικές παραγωγές αλλά και συνέδρια παγκόσμιας εμβέλειας.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο περιλαμβάνει αριστουργήματα παγκόσμιας ακτινοβολίας όπως το μπρούτζινο άγαλμα του «Ηνιόχου», της «Σφίγγας» των Ναξίων και των αρχαϊκών Κούρων «Κλέοβη και Βίτωνα» που βρέθηκαν στις ανασκαφές ανάδειξης των αρχαιοτήτων των Δελφών.

Οι Δελφοί έχουν ανακηρυχτεί από την UNESCO, μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.


HellasOnTheWeb: Αντώνης Περδικάρης, Δώρα Σπυρίδου

Πηγές:
Υπουργείο Πολιτισμού
Νόννος, Διονυσιακά
Διοσκουρίδης, Περί ύλης Ιατρικής
Perseus.uchicago.edu
Visitdelphi.gr
Pandorawordbox
National Geographic

Η αρχαιοελληνική τέχνη αναβιώνει στο Σικάγο!

Τους αρχαίους Έλληνες και Ρωμαίους φαίνεται πως εμπιστεύονται οι Αμερικανοί για την παραγωγή συγκεκριμένων χρηστικών αντικειμένων. 

 Συγκεκριμένα σε ντοκιμαντέρ που δημιούργησε το Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο παρουσιάζουν πώς αρχαίοι οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι κατασκεύαζαν νομίσματα, βάζα και γυαλί.



Η εν λόγω σειρά επιμορφωτικών ντοκιμαντέρ υλοποιήθηκε με σκοπό να παράσχει πολύτιμες πληροφορίες στους επισκέπτες του Ινστιτούτου: αφενός να τους αποκαλύψει τις διαδικασίες πίσω από την παραγωγή συγκεκριμένων χρηστικών αντικειμένων, αφετέρου να τους δείξει πώς κάποια σύγχρονα προϊόντα προκύπτουν μέσα από παλαιότατες διαδικασίες παραγωγής.



Πώς κατασκευάζονταν τα αρχαιοελληνικά βάζα, από την επεξεργασία του πηλού, μέχρι τη ζύμωση, τη μορφοποίηση, τη διακόσμηση με ζωγραφικές παραστάσεις και το ψήσιμο; Πώς φτιαχνόταν το φυσητό γυαλί το 40 π.Χ., τα νομίσματα, τα είδη αγγειοπλαστικής;



Δείτε τα ντοκιμαντέρ της σειράς Launchpad των γκαλερί Ελληνικής, Ρωμαϊκής και Βυζαντινής Τέχνης των Mary και Michael Jaharis, που λειτουργούν στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο!

Μόρα: Η μεγαλύτερη υποδιαίρεση του στρατού των Σπαρτιατών

 


Μόρα ήταν η μεγαλύτερη σε δύναμη ανδρών τακτική υποδιαίρεση του στρατού των Σπαρτιατών. Υπάρχουν σχετικές αναφορές από τον 4ο ως τον 5ο αι. π.Χ.




Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα η Μόρα υποδιαιρείτο σε τέσσερις λόχους από δύο πεντηκιστύες ο κάθε λόχος και δύο ενωμοτίες η κάθε πεντηκοστύς. Αν υποθέσουμε ότι η κάθε ενωμοτία κατά μέσον όρο είχε δύναμη 40 πολεμιστών, τότε η συνολική δύναμη της Μόρας πρέπει να ανέρχονταν στους 640 πολεμιστές. 



Στις αρχαίες πηγές βρίσκουμε αναφορές και για 500, 600, ακόμα και 900 πολεμιστές, ενώ σύγχρονοι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η δύναμη της μόρας κατά καιρούς μπορεί να έφτανε και τους 1024 ή 1280 άνδρες.



Πρώτη αναφορά Μόρας έχουμε στον Ξενοφώντα, ενώ μέχρι τότε ο Λόχος ήταν η μεγαλύτερη σε δύναμη τακτική υποδιαίρεση του στρατού των Σπαρτιατών. Στο κείμενό του για την Μάχη της Μαντινείας (418 π.Χ.) γράφει ότι ο στρατός των Σπαρτιατών αποτελείτο από λόχους δυνάμεως 512 πολεμιστών. Είναι όμως πιθανόν, ο Ξενοφώντας να μην είχε μυηθεί αρκετά στην πολεμική τέχνη των Σπαρτιατών, αφού ήταν Αθηναίος.



Ο διοικητής της Μόρας έφερε τον βαθμό του πολέμαρχου. Ο στρατός των Σπαρτιατών διατηρούσε έξι Μόρες. Κάθε μόρα αποτελείτο από έναν πολέμαρχο, τέσσερις λοχαγούς, οκτώ πεντηκοντάρχες και δέκα έξι ενωμοτάρχες.



Εκτός από αυτούς υπήρχαν και οι Νεοδαμώδεις οι Είλωτες και οι πολεμιστές του Βρασίδα. Οι άλλες μονάδες των μισθοφόρων, του στρατού της συμμαχίας και οι ελαφρά οπλισμένοι δεν ονομάζονταν Μόρες.



Για τελευταία φορά συναντάμε τις Μόρες στην Μάχη των Λεύκτρων όπου οι Σπαρτιάτες ηττήθηκαν από τους Θηβαίους. Από κει και πέρα δεν ξανασυναντώνται Μόρες. Ο Λόχος είναι πλέον η μεγαλύτερη σε δύναμη τακτική μονάδα του στρατού.

theancientweb

Στα ίχνη του Ηνίοχου: Εντόπισαν τον αρχαιότερο ιππόδρομο στην Ελλάδα

 

Tα ίχνη του αρχαιότερου σωζόμενου ιπποδρόμου στην Ελλάδα, εκείνου των Δελφών – όπου στέφθηκε νικητής ο Ηνίοχος, η φήμη του οποίου έφτασε ως τις μέρες μας χάρη στο αριστουργηματικό χάλκινο άγαλμά του που εκτίθεται στο τοπικό μουσείο- εκτιμά ότι εντόπισε ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης.


 Και παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνάς του πριν από λίγο σε διάλεξη που έδωσε στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών.

«Ο ιππόδρομος, μια μεγάλη κατασκευή τρεις φορές όσο ένα στάδιο, δεν ήταν δυνατόν να βρίσκεται κοντά στον στενό και επικλινή χώρο του ιερού» λέει ο Πάνος Βαλαβάνης.

Σύμφωνα με τις αναφορές των αρχαίων συγγραφέων ο ιππόδρομος βρισκόταν στην πεδιάδα της Κίρρας, στον σημερινό ελαιώνα ανάμεσα στο Χρισσό και την Ιτέα. Ο εντοπισμός του δε, δεν είναι διόλου εύκολος δεδομένου ότι οι αρχαίοι ελληνικοί ιππόδρομοι δεν διέθεταν μνημειακές κατασκευές όπως οι ρωμαϊκοί, αλλά διαμορφώνονταν στο φυσικό ανάγλυφο.

Ο Πάνος Βαλαβάνης οδηγήθηκε στα ίχνη του ιπποδρόμου από μια πληροφορία που διάβασε σε ένα βιβλίο του 1923, του δημοσιογράφου από την Άμφισσα, Θεοχάρη Μελισσάρη.

Ιδανικό σημείο – αν και πληγωμένο από ένα λατομείο – αποτελεί η δυτική πλευρά του ελαιώνα της Ιτέας, περίπου 1 χλμ. Β-ΒΔ της πόλης, ανάμεσα στη λοφοσειρά Κεφαλή και στις προς ανατολάς υπώρειες των Αγίων Αναργύρων και του Γλα, ενώ το πρανές στη βόρεια πλευρά είναι κατάλληλο για να παρακολουθούν οι θεατές τις κρισιμότερες φάσεις του αγώνα.

«Χωρίς ανασκαφή δεν είναι δυνατόν να γίνει χρονολόγηση της κατασκευής αλλά η ανάγκη δημιουργίας ιπποδρόμου αμέσως μετά την εισαγωγή των ιππικών αγώνων στα Πύθια το 586/2 π.Χ. μας οδηγεί στην πρόταση ότι έχουμε μπροστά μας τον αρχικό ιππόδρομο της αρχαϊκής περιόδου», εκτιμά ο Πάνος Βαλαβάνης που με τη νέα αυτή ανάκαλυψη προσθέτει ένα πολύτιμο ακόμη κομμάτι στην εικόνα του διάσημου δελφικού ιερού.

Αυτή είναι η Αρσινόη η αδελφή της Κλεοπάτρας

 

Τα οστά της Αρσινόης η οποία δολοφονήθηκε με εντολή της ετεροθαλούς αδελφής της, Κλεοπάτρας, 2.000 χρόνια πριν, πιστεύει ότι έχει εντοπίσει η αρχαιολόγος από την Αυστρία Χίλκε Τούρε.

Η Τούρε πιστεύει πως τα οστά που έχουν βρεθεί στο μνημείο του Οκταγώνου στην Εφεσο ανήκουν στην Αρσινόη Δ΄.

Η ανασκαφή στο Οκτάγωνο ξεκίνησε το 1904. Δυο χρόνια μετά εντοπίσθηκε ένας τάφος με το σκελετό μιας γυναίκας, ηλικίας, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις, 20 ετών, περίπου.

Η αρχαιολόγος από την Αυστρία, επικαλείται πηγές που αναφέρουν πως το 41 π.Χ. Η Αρσινόη δολοφονήθηκε στην Εφεσο από την Κλεοπάτρα και τον εραστή της.

Το κτίριο στο οποίο βρέθηκαν τα οστά της χρονολογείται ότι χτίσθηκε το δεύτερο μισό του πρώτου αιώνα π.Χ.. Ενα ακόμη στοιχείο που χρησιμοποιεί η Τούρε για να στηρίξει πως πιθανότατα τα οστά που βρέθηκαν ανήκουν στην Αρσινόη είναι το γεγονός ότι μέσα στην πόλη δεν θάβονταν απλοί άνθρωποι, αλλά μόνο όσοι είχαν αριστοκρατική καταγωγή ή είχαν προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες.

Από την άλλη πλευρά επιστήμονες διατείνονται πως η θεωρία της Τούρε δεν ισχύει. Το επιχείρημα που χρησιμοποιούν για να στηρίξουν τον ισχυρισμό τους είναι ότι οι εξετάσεις DNA που έγιναν δείχνουν πως η ηλικία της γυναίκας είναι μικρότερη των 20 ετών. Βάσει των εξετάσεων η ηλικία της κοπέλας υπολογίζεται στα 15 με 16.

Τι λέει η Ιστορία...

Σύμφωνα με την Ιστορία η ετεροθαλής αδελφή της Κλεοπάτρας, Αρσινόη Δ΄υποκίνησε εναντίον της τους Αιγύπτιους το 48 π.Χ..

Η Ρώμη έστειλε ενισχύσεις στην Κλεοπάτρα για να την στηρίξει και να καταφέρει να διατηρήσει το θρόνο της. Τότε, μεταξύ άλλων συνελήφθη και η αδελφή της, Αρσινόη η οποία και εκτέθηκε ως αιχμάλωτος στην πομπή για τον θρίαμβο του Καίσαρα.

Προς απογοήτευση της Κλεοπάτρας και κατά παρέκκλιση της συνήθειας να εκτελούνται οι αιχμάλωτοι, ο Καίσαρας χάρισε τη ζωή στην Αρσινόη στέλνοντάς την απλώς εξορία στην Εφεσο, όπου εκείνη ίδρυσε έναν ναό στο ιερό της Αρτεμης.

Το 44 π.Χ. Μετά το θάνατο του Καίσαρα, η Κλεοπάτρα συνδέθηκε με τον Μάρκο Αντώνιο, τον οποίο και έπεισε για τη δολοφονία της Αρσινόης.

Ετσι μοιαζε η Αρσινόη...

Οι επιστήμονες με τη βοήθεια του υπολογιστή και χρησιμοποιώντας το DNA των οστών που βρέθηκαν στην Εφεσο, κατάφεραν να φτιάξουν μια τρισδιάστατη απεικόνιση του προσώπου της Αρσινόης.

Πηγή: iefimerida.gr

Read more at: http://www.macedoniahellenicland.eu/content/view/3883/40/lang,el/

ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΟΚ!

 ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΟΚ! 


 ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΚΑΙ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ :

 

 

Η ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ 

 

 ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΚΡΥΒΟΝΤΑΙ

 

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ :

 

Η ΟΥΡΑΝΙΑ ΚΑΤΑΓΩΓΉ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

 

 

 Πολλοί αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι και ιστορικοί κάνουν συχνά αναφορά στην ουράνια και θεϊκή καταγωγή των Ελλήνων,  και τη σχέση τους με τους Ολύμπιους.
Όσα κείμενα αναφερόταν πάνω σ' αυτή την πραγματικότητα έχουν καταστραφεί ή έχουν κρυφθείώστε να σωπάσουν για πάντα.
Ο Πλάτωνας, ο Ησίοδος, ο Πλούταρχος, ο Ισοκράτης, ο Νά- νος και άλλοι, κάνουν αναφορά στην ουράνια καταγωγή των Ελ- λήνων. 
Μια τέτοια διαπίστωση ενοχλούσε πολλούς, εχθρούς του Ελληνισμού, όμως παρ' όλες τις φιλότιμες προσπάθειες για να αφανίσουν τα κείμενα αυτά, τούτα διασώθηκαν για να μαρτυρούν την πορεία των Ελλήνων στο χώρο.
• «Απόγονοι των θεών και παιδιά των θεών» ονομάζονται οι Έλληνες.
 (Πλάτωνας Τίμαιος 40 β). 
• «Γεννήματα και θρέμματα θεών γεμάτοι αρετές»  χαρακτηρίζονται οιΈλληνες.
 (Πλάτωνας Τίμαιος 24 d).
• «Είναι φυτά τ' ουρανού οι Έλληνες, και όχι της γης, γιατί στον ουρανό Βρίσκονται οι ρίζες τους. Τους ανέθρεψε η Αθηνά.»  (Πλάτωνας Τίμαιος 23 d - e).
• «Οι άνθρωποι ήθελαν ν' ανέβουν στον ουρανό να πολεμήσουν τους θεούς.»
 (Πως θ' ανέβαιναν και πως θα πολεμούσαν δεν εξηγεί).
 (Πλάτωνας Συμπόσιο).
• «Θεοί και άνθρωποι έχουν την ίδια καταγωγή».
 (Ησίοδος: Έργα και Ημέρες και Πίνδαρος Ωδή Νεμεονίκου).
• «Απόγονος του μεγάλου Δία ο Βύζας ο Μεγαρεύς».
 (Νόνος). 
Η εγκυρότερη όμως πηγή που δηλώνει την ουράνια κατα- γωγή των Ελλήνων είναι ο ίδιος ο ΧΡΙΣΤΟΣ.
Σύμφωνα με τη μαρτυρία του καθηγητή Ε. Πρόκου, το 1974,20  ανακάλυψε χειρόγραφο Ευαγγέλιο, παλαιότερο αυτών που διασώ- θηκαν σαν κανονικών, στο οποίο ο Ιωάννης ο Ευαγγελιστής γρά- φει για την επίσκεψη των Ελλήνων στον Χριστό:  «Ήρθε η ώρα για να δοξασθή ο γιος του ανθρώπου» (12-23) και συνεχίζει το κείμενο «Ελλάς γαρ μόνη ανθρωπογεννεί, φυτόν ουράνιον και βλάστημα θείον, ηκριβωμένον, λογισμόν αποτίκτουσα οικειούμενον επιστήμη» και επειδή η περικοπή αυτή ενοχλούσε τους μισέλληνες ιδρυτές του χριστιανισμού την αφαίρεσαν.
   Η Ελλάδα από θεϊκή νομοτέλεια, είτε ενοχλεί κάποιους είτε όχι, είναι η χώρα των σοφών και φωτισμένων Πνευμάτων.

Τι ... δεν έτρωγε ο Ιπποκράτης; Γιατί οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ήταν τόσο έξυπνοι;

 


 Πολλές φορές  η σύγχρονη επιστήμη  έχει σκύψει στον τρόπο διατροφής και ζωής των αρχαίων και έχει μελετήσει αρχαία συγγράμματα σε μια προσπάθεια να απαντήσει και σε ένα απλό ερώτημα πέρα από τα πολυσύνθετα. Γιατί οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ήταν τόσο έξυπνοι;

Η απάντηση για πολλούς είναι μια και στηρίζεται στις αρχές που έθεσε ο πατέρας της Ιατρικής ο Ιπποκράτης, που έλεγε «νους υγιής εν σώματι υγιεί» και «φάρμακο σου είναι η τροφή σου».

Στηριζόμενη σε αυτές τις ρήσεις, η κ. Δήμητρα Τυλλιανάκη, χειρουργός οδοντίατρος, αν και ξεκίνησε από την κλασική ιατρική, στην πορεία ασχολήθηκε και με την ομοιοπαθητική αλλά και τη διεξοδική μελέτη των διατροφικών συνηθειών στις εποχές του Ιπποκράτη και του Πυθαγόρα.

Ο λόγος που το έκανε ήταν για να απαντήσει σε  ένα ερώτημα που τη βασάνιζε έντονα. «Γιατί παρά την εξέλιξη της επιστήμης θερίζουν οι ασθένειες; Ο καρκίνος , τα καρδιοεγκεφαλικά και τα αυτοάνοσα νοσήματα;» Ψάχνοντας τις απαντήσεις άρχισε να αμφισβητεί τη θεραπεία μόνο με φάρμακα και στάθηκε στην ολιστική αντιμετώπιση του ανθρώπου. Μάλιστα η ίδια αν και μαραθωνοδρόμος, διαπίστωσε ότι παρά τον υγιεινό τρόπο ζωής της, έκανε και λάθη, που δε γνώριζε.

Ένα από αυτά ... κατανάλωνε ψωμί και μακαρόνια, κατανάλωνε δηλαδή σιτάρι. Και τί το «κακό» έχει το σιτάρι; Γλουτένη. Μια ουσία που βρίσκεται παντού στη σύγχρονη διατροφή και κρατάει σε «υπνηλία» τον εγκέφαλο. Οι αρχαίοι, σιτάρι δεν έβαζαν στο στόμα τους. Διότι δεν υπήρχε. Καλλιεργούσαν το δημητριακό Ζέα, πλούσιο σε μαγνήσιο που θεωρείται η τροφή του εγκεφάλου.

«Πριν ασχοληθώ με τη μελέτη της Ιπποκράτειας διατροφής, νόμιζα ότι έκανα καλή διατροφή, αλλά δεν έκανα. Κατανάλωνα ψωμί και μακαρόνια. Όπως διαπίστωσα στη συνέχεια, στην αρχαιότητα δεν έτρωγαν στάρι. Υπήρχε ένα δημητριακό το «Ζεα» το οποίο είναι πλούσιο σε μαγνήσιο, «τροφή» του εγκεφάλου. Για αυτό και οι προγονοί μας ήταν έξυπνοι. Υπάρχει μεγάλη πιθανότατα αυτό να οφείλεται στο ότι δεν έτρωγαν στάρι που έχει γλουτένη, ουσία που συγκολλάει τις νευρικές απολήξεις και δεν αφήνει τον εγκέφαλο να σκεφτεί ελεύθερα και να δημιουργήσει.

Μια άλλη ουσία που έχει το συγκεκριμένο δημητριακό είναι το αμινοξύ Λυσίνη το οποίο ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και έχει ελάχιστη γλουτένη».

Η κ. Τυλλιανάκη ζυμώνει το ψωμί της με Ζέα και φτιάχνει και τα μακαρόνια της από το ίδιο δημητριακό. Είναι σούπερ τροφή και δεν χρειάζεται μεγάλη ποσότητα για να χορτάσει ο οργανισμός. Η καλλιέργεια του απαγορεύτηκε στις αρχές του 20ου αιώνα.

«Καλλιεργούνταν στην Ελλάδα και απαγορεύτηκε αιφνιδιαστικά - άγνωστο γιατί. Το έχουν οι Γερμανοί και το εξάγουν. Είναι πανάκριβο κοστίζει 6,5 ευρώ το κιλό!»

Η ίδια συνιστά στους καταναλωτές να καταναλώνουν τροφές που δεν έχουν υποστεί επεξεργασία, διότι όλες οι βιταμίνες βρίσκονται στον φλοιό.

«Βγάζουν το φλοιό των τροφίμων και στη συνέχεια οι βιταμίνες γίνονται συμπληρώματα διατροφής».

Όσον αφορά στην κατανάλωση κρέατος αυτή ήταν ελάχιστη και μόνο όταν το άτομο ήταν υγιές. Όταν υπήρχε κάποια ασθένεια δεν καταναλωνόταν κρέας.

Και η Πυθαγόρεια διατροφή στηρίζεται στην Ιπποκράτεια, με εξαίρεση στην κατανάλωση κρέατος, που για τον Πυθαγόρα, απαγορευόταν δια ροπάλου.

Ιπποφαές

Στην αρχαιότητα μεγάλη κατανάλωση είχε και ένας πορτοκαλί καρπός , το Ιπποφαές.

Περιέχει 192 βιταμίνες και είναι όλες απορροφήσιμες από τον οργανισμό.

Στις εκστρατείες του, ο Μέγας Αλέξανδρος παρατήρησε, ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα θεραπεύονταν τρώγοντας τα φύλλα και τους καρπούς του φυτού και άρχιζε να γυαλίζει το τρίχωμα τους, από την παρατήρηση αυτή δόθηκε και η ονομασία του (ίππο - φάος = άλογο που γυαλίζει).

Έτσι άρχισαν να το χρησιμοποιούν και οι στρατιώτες του, μαζί με τον ίδιο για να είναι πιο ισχυροί στις εκστρατείες. Υπάρχουν επίσης αναφορές ότι το χρησιμοποιούσε στις εκστρατείες του και ο Τζέγκις Χαν.

Το ιπποφαές μνημονεύεται από τον Θεόφραστο, μαθητή του Αριστοτέλη, αλλά κυρίως από τον Διοσκουρίδη τον Αναζαρβέα, πατέρα της φαρμακολογίας.

Αναφορές στο Ιπποφαές υπάρχουν στην Θιβετιανή και κινέζικη ιατρική. Από το 1929, όταν για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε βιοχημική ανάλυση των καρπών του φυτού, οι γνώσεις για της φαρμακευτικές ιδιότητες του φυτού συνεχώς αυξάνονται. Πλέον υπάρχει τεκμηριωμένη γνώση (Γερμανία, Ρωσία, Καναδάς, Κίνα, Φιλανδία, Αγγλία, Σουηδία κ.α.) για το ιπποφαές και έχουν αφιερωθεί γι αυτό 5 επιστημονικά συνέδρια. Το έλαιο του φυτού παράγεται από τους καρπούς με την μέθοδο της εκθλίψεως, χωρίς χημικά ή άλλα πρόσθετα.
Πηγη

Κύρια τροφή των Σπαρτιατών πολεμιστών

 

Κύρια τροφή των Σπαρτιατών πολεμιστών ήταν ένας ζωμός από χοιρινό, γνωστός με την ονομασία μέλας ζωμός.

 

Ο Πλούταρχος υποστηρίζει πως «ανάμεσα στα πιάτα, αυτό που έχαιρε της μεγαλύτερης εκτίμησης ήταν ο μέλας ζωμός, μάλιστα σε τέτοιο σημείο που οι ηλικιωμένοι δεν αναζητούσαν καθόλου το κρέας.

 

Το άφηναν για τους νεότερους και δειπνούσαν μονάχα με το ζωμό που τους παρείχαν». Για τους υπόλοιπους Έλληνες πρόκειται για αξιοπερίεργο φαινόμενο. Το πιάτο αυτό αποτελούταν από χοιρινό, αλάτι, ξύδι και αίμα. Συνοδευόταν από τη γνωστή μάζα, σύκα, τυρί και καμία φορά από θηράματα ή ψάρι.

 

Ο Αιλιανός, συγγραφέας του 2ου και 3ου αιώνα μ.Χ., υποστηρίζει πως στους Λακεδαιμόνιους μάγειρες απαγορευόταν να προετοιμάζουν οτιδήποτε άλλο εκτός από κρέας.

 

Στην Αρχαία Λακεδαίμονα από την εποχή του βασιλιά και νομοθέτη Λυκούργου κατά τον 8ον π.Χ. αιώνα, γινόντανε στην Λακωνία τα κοινά συσσίτια κατά τα οποία λαός και στρατός τρώγανε τον περίφημο Μέλανα Ζωμό. Σφάζανε το χοίρο και φρόντιζαν με μεγάλη επιμέλεια να μαζέψουν το αίμα του μέχρι ρανίδος. Το αίμα ανακάτευαν με ξύδι για να μην πήξει.

 

Κατόπιν τηγάνιζαν κρέας και λίπος και μέσα σ’ αυτό έριχναν νερό. Μόλις το νερό άρχιζε να βράζει ανακάτευαν μέσα σ’ αυτό αλεύρι κρίθινο και προσέθεταν λίγο-λίγο το αίμα με το ξύδι. Εν συνεχεία και ενώ συνέχιζε το βράσιμο ρίχνανε νερό ώστε να διατηρείται πάντα αραιά πηχτό, υδαρές. Όταν το παρασκεύασμα δεν απορροφούσε άλλο νερό εσήμαινε πως είχε βράσει και ήταν κατάλληλο για σερβίρισμα.

 

Αυτό το φαγητό βέβαια με ξύδια, με αίμα, με λίπη και αλεύρια βρασμένα ήταν πολύ βαρύ. Εν πάσει περιπτώσει όπως και να έχουν τα πράγματα, η μέχρι των ημερών μας διατηρημένη αυτή συνήθεια του Μέλανος Ζωμού, είναι έθιμο καθαρά Ελληνικό και παρέμεινε αυτούσιο και αναλλοίωτο δια μέσου των χιλιετηρίδων. πράγμα που δείχνει την Ελληνικότητα της Μάνης.

 

Θα πρέπει λοιπόν οι νεώτεροι Μανιάτες να το μάθουν, διότι στα τελευταία χρόνια τείνει να σβήσει, ύστερα από την διείσδησιν εις την Μάνην άλλων συνθηκών ζωής και συνηθειών.

 

Επειδή η επαφή και συγχρονισμός λαών και συνηθειών αλλοιώνει, εν πολλοίς δε και καταργεί τόσον ωραία και αρχαιότατα έθιμα.